Αρχαιολογικο Μουσειο Αθηνων

[KOSTAS17]

 Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο: Πώς θα είναι η νέα έκθεση μετά την επέκτασή του
30.09.2025

ΕΜΣΤ: 1,7 εκατομμύρια ευρώ για 4 έργα – Άνοιξαν η Βιβλιοθήκη και το νέο Πωλητήριο
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο: Πώς θα είναι η νέα έκθεση μετά την επέκτασή του
Το Συμβούλιο Μουσείων γνωμοδότησε χθες ομόφωνα θετικά επί των οριστικών μουσειολογικών μελετών για την επέκταση, επανέκθεση και αναβάθμιση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.

Τι θα αντικρίζουν οι επισκέπτες καθώς θα εισέρχονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και ποια η νέα αφήγηση της έκθεσης των αρχαίων ελληνικών έργων τέχνης από την προϊστορική εποχή έως την ύστερη αρχαιότητα;

Το Συμβούλιο Μουσείων του Υπουργείου Πολιτισμού γνωμοδότησε ομόφωνα θετικά επί της οριστικής μουσειολογικής μελέτης, η οποία σχεδιάζει και οργανώνει τις νέες εκθέσεις του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου (ΕΑΜ) και του Επιγραφικού Μουσείου (ΕM) που αναπτύσσονται, εντός του ίδιου κτηριακού συγκροτήματος. Σημειώνεται ότι το έργο της επανέκθεσης, της κτηριακής επέκτασης και της αναβάθμισης του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου και του Επιγραφικού Μουσείου, βρίσκεται στο στάδιο των μελετών, οι οποίες εξελίσσονται βάσει της αρχιτεκτονικής πρότασης των γραφείων Chipperfield-Τομπάζη.


Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (ΕΑΜ) φιλοξενεί τη μεγαλύτερη και πιο σημαντική συλλογή αρχαίας ελληνικής τέχνης παγκοσμίως. Η επανέκθεση του Μουσείου περιλαμβάνει τόσο το υπάρχον κτήριο-μνημείο, όσο και τους νέους χώρους της επέκτασης, αξιοποιώντας μέρος των συλλογών, που εκτίθενται ήδη, νέο υλικό από τις αποθήκες του Μουσείου, αλλά και αρχαιότητες, που παραχωρούνται από Εφορείες Αρχαιοτήτων και άλλα μουσεία του Υπουργείου Πολιτισμού, ώστε να παρουσιαστεί πλήρως η αφήγηση και να αντιπροσωπευτεί το σύνολο της ελληνικής επικράτειας.



Το νέο κτήριο αναπτύσσεται στον κήπο μπροστά από το ιστορικό κτήριο και η κύρια είσοδος μεταφέρεται στο επίπεδο της οδού Πατησίων, ενισχύοντας τη σχέση του Μουσείου με την πόλη. Σε δύο υπόσκαφα επίπεδα φιλοξενούνται διάφορες λειτουργικές ενότητες: Στον πρώτο όροφο βρίσκονται οι χώροι εξυπηρέτησης κοινού, όπως χώρος συγκέντρωσης επισκεπτών, εκδοτήρια εισιτηρίων, γκαρνταρόμπα, πληροφορίες, χώροι υγιεινής, εστιατόριο και καφέ με ανεξάρτητη είσοδο, βιβλιοπωλείο και πωλητήριο, αμφιθέατρο, χώροι εκπαιδευτικών προγραμμάτων και περιοδικών εκθέσεων.



Μέρος του πρώτου επιπέδου και το σύνολο του δευτέρου επιπέδου καταλαμβάνονται από τους χώρους των μόνιμων εκθέσεων, δημιουργώντας συνεχή ροή για τον επισκέπτη, που καταλήγει στο νεοκλασικό κτήριο για τη συνέχεια της εκθεσιακής αφήγησης. Στην οροφή του νέου κτηρίου δημιουργείται ένας προσβάσιμος σε όλους χώρος πρασίνου.

Η νέα μουσειολογική προσέγγιση απομακρύνεται από την παρουσίαση «κατά Συλλογές» και αφηγείται την εξέλιξη του ελληνικού πολιτισμού, μέσα από θεματικές ενότητες και διαφορετικά επίπεδα ανάγνωσης (βασική διαδρομή, δορυφορικοί άξονες, εστιασμένες ιστορίες). Στόχος είναι ένα συμμετοχικό, προσβάσιμο και ελκυστικό μουσείο που ενώνει έρευνα, μάθηση και ψυχαγωγία με τη βοήθεια ποικίλων εργαλείων αφήγησης. Η αφήγηση γίνεται ενιαία και συνεκτική από τη Νεολιθική έως την Ύστερη Αρχαιότητα, δημιουργούνται νέες διαδρομές για διαφορετικές ομάδες κοινού (π.χ. οικογένειες), οι χώροι επεκτείνονται και παρουσιάζονται νέες ή αποθηκευμένες συλλογές (π.χ. Μινωική, Αντικύθηρα). Αξιοποιούνται υφιστάμενα και ανέκθετα ευρήματα, δάνεια από άλλους φορείς, αλλά και σύγχρονα έργα τέχνης.


Η έκθεση οργανώνεται σε δύο βασικές θεματικές: Η πρώτη «Ιστορία και συλλογές του Μουσείου» παρουσιάζει την ιστορία του ΕΑΜ, την αρχιτεκτονική και ιδρυματική του πορεία, καθώς και τον εμπλουτισμό των συλλογών μέσω δωρεών και ειδικών συλλογών (Σταθάτου, Καραπάνου, Βλαστού-Σερπιέρη, Κυπριακή, Αιγυπτιακή κ.ά.). Αναπτύσσεται σε «νησίδες» ιστορικότητας στους εκθεσιακούς χώρους. Η δεύτερη «Αρχαίος Ελληνικός Πολιτισμός: Ιστορία, τέχνη και κοινωνία» ακολουθεί χρονολογική πορεία μέσα από 13 ενότητες, παρουσιάζοντας την εξέλιξη της αρχαίας ελληνικής τέχνης ως μέρος του πολιτισμού και της κοινωνίας.

Η αφήγηση της έκθεσης λειτουργεί σε τρία επίπεδα: Κεντρικός άξονας: βασική χρονολογική διαδρομή με εμβληματικά έργα. Δορυφορικοί άξονες: θεματικές ενότητες που εμβαθύνουν σε συγκεκριμένα θέματα. Εστιασμένες ιστορίες: μικρότερες αφηγήσεις που εμπλουτίζουν την εμπειρία. Τέλος, στο ισόγειο του νέου κτηρίου προστίθενται πρόλογος και επίλογος, ώστε να προσφέρουν μια ολοκληρωμένη μουσειακή εμπειρία και να πλαισιώνουν το συνολικό σκεπτικό της έκθεσης.


Προβλέπονται πέντε διαφορετικές διαδρομές: Μια σύντομη βασική διαδρομή (245 αντικείμενα) για επισκέπτες με περιορισμένο χρόνο/ενδιαφέρον, μια εκτενέστερη διαδρομή για όσους αφιερώνουν περισσότερο χρόνο και έχουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την αρχαιολογική κληρονομιά, μια εξειδικευμένη και εμβαθυντική διαδρομή για επισκέπτες με ειδικά ενδιαφέροντα, μια στοχευμένη θεματική διαδρομή για ομάδες ειδικού ενδιαφέροντος (π.χ. σχολεία, φοιτητές), μια οικογενειακή διαδρομή, σχεδιασμένη για παιδιά 5–12 ετών και τους συνοδούς τους, ώστε να βιώσουν δημιουργικά την εμπειρία, με επιλεγμένα εκθέματα που ενισχύουν τον διάλογο και την αλληλεπίδραση.


Η επανέκθεση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου αξιοποιεί ένα ευρύ φάσμα ερμηνευτικών μέσων, συνδυάζοντας συμβατικές και ψηφιακές πρακτικές για να καλύψει διαφορετικά προφίλ επισκεπτών. Προβλέπονται κείμενα σε επτά επίπεδα πληροφορίας, χάρτες, χρονολόγια, εποπτικό υλικό, καθώς και ψηφιακές εφαρμογές (προβολές, διαδραστικοί σταθμοί, παιχνίδια, επαυξημένη πραγματικότητα, ψηφιακοί οδηγοί). Επίσης θα δημιουργηθούν σκηνογραφημένα περιβάλλοντα και θα ενταχθούν απτικά εκθέματα, με μέριμνα για την προσβασιμότητα (π.χ. Braille).
Εθνικό Επιγραφικό Μουσείο

Το Επιγραφικό Μουσείο φιλοξενεί τη μεγαλύτερη συλλογή αρχαίων ελληνικών επιγραφών παγκοσμίως, με συνολικά 14.078 επιγραφές σε λίθο, πηλό και χαλκό, που χρονολογούνται από τον 8ο αιώνα π.Χ. έως τη σύγχρονη εποχή.

Η ανανεωμένη έκθεση του Μουσείου εστιάζει στην ανάδειξη των επιγραφών, δίνοντας έμφαση στην πρόσβαση και την κατανόησή τους από διαφορετικά είδη κοινού. Η παρουσίαση γίνεται βιωματική και διαδραστική, διευκολύνοντας την εμπέδωση του περιεχομένου. Κεντρική ιδέα της επανέκθεσης του Επιγραφικού Μουσείου είναι η «Η Ιστορία και η ελληνική γλώσσα μέσα από τους λίθους», αναδεικνύοντας τη σημασία των ενεπίγραφων μνημείων για την κατανόηση της ζωής των αρχαίων Ελλήνων και της εξέλιξης της γλώσσας.

Μετά τον εκσυγχρονισμό και την επέκταση του Μουσείου, οι εκθεσιακοί χώροι διπλασιάζονται φτάνοντας τα 1.500–1.600 τ.μ. εσωτερικά, ενώ η υπαίθρια έκθεση καταλαμβάνει επιπλέον 900 τ.μ. Από τις 14.078 επιγραφές της συλλογής, θα εκτεθούν 647 μνημεία (474 στο εσωτερικό, έως 200 στον αύλειο χώρο), ανάμεσά τους 23 «ορόσημα» εκθέματα και ειδικά απτικά μνημεία. Η πλειονότητα προέρχεται από την αρχαία Αθήνα, ενώ αντιπροσωπεύονται και άλλες περιοχές της Ελλάδας και της Μικράς Ασίας, καθώς και επιγραφές σε λατινική και άλλες γλώσσες (φοινικική, εβραϊκή, οθωμανική). Στόχος του Μουσείου είναι να βοηθήσει τον επισκέπτη να κατανοήσει τη σημασία της γραφής στην ανθρώπινη ιστορία, να γνωρίσει την αρχαία ελληνική γλώσσα μέσα από επίσημα και καθημερινά κείμενα και να ενημερωθεί για την πολιτική οργάνωση της Αρχαίας Αθήνας και άλλων πόλεων-κρατών.

Μια παρατηρηση μονο.
Χρονικα για ποτε το βλεπουν να ολοκληρωνεται,πριν η μετα τη δευτερα παρουσια?