Στέκι Συλλεκτών

           Σύμφωνα με ΒΔ της 4ης Ιανουαρίου 1918 «Περί κανονισμού δικώχου  πηλικίου» και ακολουθώντας πάντα τα Γαλλικά πρότυπα επιτρεπόταν στους Αξιωματικού και Ανθυπασπιστές να φέρουν με την χακί στολή εκστρατείας κατά τις μεγάλες ασκήσεις, εκτός ενόπλου υπηρεσίας πηλίκιο μαλακό δίκωχο όμοιο με του Γαλλικού στρατού χρώματος χακί. Πέρα από τους αξιωματικούς όμως δίκωχα χορηγήθηκαν και σε στρατιώτες. 

          Έτσι εντάχθηκε στο στρατό μας και το δίκωχο. Μέχρι εκείνη την στιγμή οι Αξιωματικοί και στρατιώτες έφεραν το γνωστό κεπί Γαλλικού πάλι τύπου.

           Στην φωτογραφία παρακάτω εικονίζεται ο Συνταγματάρχης Κονδύλης Διοικητής του 6ου ΣΠ με Γαλλικού τύπου δίκωχο στο οποίο προβλέπονταν οι βαθμοί να φέρονται στο μπροστινό μέρος του, με αντίστοιχα σιρίτια τύπου Λ. Στην φωτογραφία ο Κονδύλης έχει προσθέσει και το Ελληνικό Εθνόσημο.

           Στην επόμενη φωτογραφία είναι ένα δίκωχο της συλλογής μου από την εποχή της Εκστρατείας στην Μικρά Ασία, που ο ανάλογος τύπος έμεινε σε υπηρεσία στον ΕΣ έως και τον Β’ΠΠ. Το εθνόσημο είναι μεταλλικό, αλλά υπήρχαν και αντίστοιχα με κεντητά εθνόσημα (τελευταία φωτογραφία).

       Την ίδια εποχή κατασκευάστηκαν και  δίκωχα από θερινό ύφασμα, για τις αντίστοιχες θερινές στολές.

       Πρίν το 1940 εμφανίστηκε ένα νέος τύπος δικώχου, ο οποίος φορέθηκε από Αξιωματικούς και οπλίτες. Η κύρια διαφοροποίηση ήταν ότι είχε αναδιπλούμενο προς τα έξω ύφασμα το οποίο στερεώνονταν με μικρά κουμπιά.  Αυτόν τον νέο τύπο συναντάμε συχνά σε φωτογραφίες του 1940 να το φέρουν οι στρατιώτες μας και μάλιστα αρκετές φορές αναπτυγμένο για να καλύπτουν από το κρύο τα αυτιά τους. Φορέθηκε όπως ήταν αναμενόμενο και  μέσα από το κράνος.

     

           Οι Αξιωματικού έφεραν δε επί αυτού όπως φαίνεται σε αρκετές φωτογραφίες στην αριστερή πλευρά διακριτικά του βαθμού τους (αστέρια σε μικρό μέγεθος, όμοιου τύπου όπως αυτά των επωμίδων των Βαλκανικών Πολέμων), αντιγράφοντας τα αντίστοιχα δίκωχα του Ιταλικού στρατού.

         Εκτός από τα παραπάνω δίκωχα φέρονταν και τα αντίστοιχα του Βρετανικού στρατού, κυρίως από υψηλόβαθμους Αξιωματικούς όπως στην πρώτη φωτογραφία από το αρχείο του πολεμικού μουσείου.

         Αντίστοιχα δίκωχα φορούσαν και οι Κύπριοι εθελοντές που είχαν ενταχθεί στον Βρετανικό Στρατό σχηματίζοντας το Κυπριακό Σύνταγμα και έφεραν σύμφωνα με τα Βρετανικά πρότυπα και αντίστοιχο έμβλημα. (όπως η δεύτερη και τρίτη φωτογραφία)

        Τέλος τα Βρετανικού τύπου δίκωχα αντικαταστάθηκαν με Αμερικάνικα, Garrison cap, το 1947 όταν και ανέλαβαν τον εφοδιασμό του στρατού μας οι ΗΠΑ.

        Τα δίκωχα πλέον δεν φέρονται από τον Στρατό μας και έχουν αντικατασταθεί από μπερέ.       

         

Παναγιώτη εξαιρετική η παρουσίαση καθώς και το φωτογραφικό υλικό
για τα δικοχα.Ήθελα να σε ρωτήσω γιατί δεν θυμάμαι το δίκοχο φοριόταν
και εντός στρατοπέδου γιατί εμάς νομίζω μας τα έδιναν με τις στολές εξόδου.
Τα βγάζαμε σε κλειστούς χώρους η και αλλού;
Είχα πάει στρατό στην εποχή που τότε καταργήθηκε στην ουσία η στολή
εξόδου κατά την έξοδο μας και φορούσαμε πολιτικα.-

        Δημήτρη πριν καταργηθεί το δίκωχο φέρονταν από τους στρατιώτες μόνο με την στολή εξόδου. Με την στολή ασκήσεων φέρονταν το γνωστό τζόκευ αν θυμάσαι. Το 1940 όμως σαν κάλυμμα κεφαλής δεν υπήρχε άλλο για τους στρατιώτες γιατί ήδη από το 1937 είχε καταργηθεί το κεπί (άτυπα είχε καταργηθεί πολλά χρόνια πριν). Ήταν το δίκωχο και μετά το κράνος.

     Αναρτώ και μια φωτογραφία από στρατιώτη με θερινή στολή και ανάλογα θερινό δίκωχο, με το τελευταίο τύπου δίκοχο που υιοθετήθηκε από τον ΕΣ. Μια φωτογραφία με ημερομηνια 10 Απρ. 1941 !!!!!

     Και επειδή μίλησα μόνο για τον ΕΣ, να αναρτήσω και μια φωτογραφία από σμηνίτη παραμονές του πολέμου του 1940, με δίκωχο. Προσέξτε το εθνόσημο!!!!!

   Η ΠΑ η οποία ακολουθεί τα πρότυπα του Βρετανικού στρατού εξακολουθεί να έχει ακόμη δίκωχα Βρετανικού τύπου.

     Ακόμη ένα δίκωχο της ΠΑ (ή ΕΒΑ τότε) Βρετανικού τύπου του 1952.....

     Πέρα από τον στρατό δίκωχο φόρεσαν και οι χωροφύλακες όπως αποδεικνύει η παρακάτω φωτογραφία ........

Για άλλη μια φορά Πάνο, πολύτιμες οι πληροφορίες σου!!

     Στράτο, προσπαθώ να μεταφέρω ότι και εγώ γνωρίζω και από αντικείμενα που έχω στην συλλογή μου. Πιστεύω ότι η γνώση πρέπει να μοιράζεται και ειδικά σε συλλεκτικό τομέα όπως είναι τα Ελληνικά στρατιωτικά αντικείμενα, που καλώς ή κακώς λίγα είναι καταγεγραμμένα.

Πολύ σωστά το είπες Παναγιώτη,αν η γνώση δεν μεταφέρεται
χάνει και την ύπαρξη της.

     Δημήτρη δυστυχώς όμως δεν σκέφτονται όλοι οι συλλέκτες έτσι, πολλοί κρύβουν γνώσεις μοναδικές με αποτέλεσμα να ψάχνουμε να αναγνωρίσουμε αντικείμενα πολλές φορές χωρίς να καταλήγουμε σε αποτέλεσμα. Ξέρω συλλέκτες που κρατούν γι' αυτούς πληροφορίες με την προοπτική κάποτε να γράψουν δήθεν βιβλίο και να έχουν οικονομικά οφέλη. Κρίμα γιατί χάνονται μοναδικά αντικείμενα που βρίσκονται γιατί δεν μπορούν να αναγνωριστούν.

Καλημέρα Πάνο.
Το ΠΣΚ ήμουν Θεσσ/νικη και πήγα στο μαγαζί του Γιάννη.Κάναμε μια μικρή κουβέντα για τις στολές εξοπλισμό κλπ του Ε.Σ και το τι βιβλιογραφία υπάρχει.Μάλιστα του είπα χαριτολογώντας να εκδώσει και ένα βιβλίο (με κομμάτια απο τη συλλογή του) μπας και μάθουμε τπτ. Δυσκολό εγχείρημα και τώρα ακόμα δυσκολότερο.
Αυτό που επιβεβαίωσα είναι η ποικιλομορφία που εμφάνιζε ο Ε.Σ και η προτροπή για φωτογραφικές αναφορές ως μπούσουλα.
Αυτό που μου έκανε εντύπωση, μιλώντας για τα παγούρια του στρατού, είναι πως είχε στη συλλογή του 9 (!)
διαφορετικούς τύπους που χρησιμοποιήθηκαν κατά τον 2ο Π.Π.
Αντε να βγάλεις άκρη  ;D

      
       Στράτο καλημέρα, ο Γιάννης και άλλοι συλλέκτες με μεγάλες συλλογές την σημερινή εποχή είναι δύσκολο ακόμη και να ήθελε, να εκδόσει βιβλίο. Οι εκδότες απαιτούν από τους συγγραφείς την χρηματοδότηση του έργου τους και υπάρχει και πλαφόν στα ελάχιστο αριθμό αντιτύπων. Η λύση ίσως είναι η ηλεκτρονική έκδοση. Αλλά δεν μπορεί ένας συγγραφέας να προσδοκά κέρδος από μια έκδοση. Η κοινότητα των συλλεκτών είναι μικρή σε αριθμό (π.χ. εδώ στο στέκι). Σε βάθος χρόνου ίσως και αν συμπεριλάβει και στους ξένους συλλέκτες (δίγλωσση έκδοση).

.     Τα παγούρια και γενικά ο εξοπλισμός παρουσιάζει διαφοροποιήσεις λόγω των διαφορετικών κυρίως κατασκευστών που είχαν αναλάβει την σύμβαση κατασκευής. Σίγουρα υπάρχουν και διαφορές και λόγω των περιόδων χρονικά που παραγγέλθηκαν, αλλά το κυριότερο πρόβλημα είναι η έλλειψη ελέγχου από επιτροπές παραλαβών. Οι κατασκευαστικές προδιαγραφές δεν τηρούνταν και γι αυτό δεν υπάρχουν και σφραγίδες αποδοχής.

      Με λίγα λόγια γίνεται ο γνωστός χαμός.....

Πολύ καλή δουλειά, Πάνο!

Μεγάλη ποικιλία παρατηρούνταν στα δίκωχα μέσα στις ίδιες μονάδες κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου, αλλά και κατά τη διάρκεια του '40-'41, όπως είναι φυσικό σε συνθήκες επιστράτευσης.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα εδώ, όπου σε παρέλαση, παρουσία επισήμων, η ανομοιομορφία στα δίκωχα είναι εξαιρετικά εμφανής.

(http://i614.photobucket.com/albums/tt226/stray_dog/parade1.jpg)

Ή εδώ, όπου εμφανίζονται επίσης αρκετοί τύποι, μεταξύ των οποίων και ένας αρκετά περίεργος και μάλλον εκτός κανονισμού/χορηγούμενου υλικού ( ; )...

(http://i614.photobucket.com/albums/tt226/stray_dog/groupphoto.jpg)

Για όσα είπε ο Πάνος για τον Εμφύλιο, ένα παράδειγμα από τον ίδιο στρατιώτη, αρχικά από το Κέντρο Βασικής Εκπαιδεύσεως της Αλεξανδρούπολης το 1947, με βρετανικό δίκωχο και χιτώνιο.

(http://i614.photobucket.com/albums/tt226/stray_dog/130-3042_IMG.jpg)

Με το βαθμό του Λοχία το 1949 και αμερικανικό δίκωχο.

(http://i614.photobucket.com/albums/tt226/stray_dog/130-3073_IMG.jpg)

Το εικονιζόμενο δίκωχο μάλιστα είναι το συγκεκριμένο, κατασκευής 1944.

(http://i614.photobucket.com/albums/tt226/stray_dog/131-3149_IMG.jpg)

(http://i614.photobucket.com/albums/tt226/stray_dog/131-3150_IMG.jpg)

    Ο περίεργος φοράει ένα μάλλινο σκουφί τύπου full face !!!! Εκτός κανονισμού αλλά αποτελεσματικό για το κρύο στα βουνά της Αλβανίας .....

      Για να συμπληρώσω το κενό και επειδή είναι ένα από τα ιστορικά αντικείμενα που πρέπει να τα γνωρίζει κάποιος αλλά και για να συμπληρωθεί με κάποιο τρόπο αυτή η παρουσίαση, αναρτώ φωτογραφία δίκωχου Αξιωματικού όπως το περιγράφω παραπάνω, από μουσείο.

     Ακόμη μια φωτογραφία από το πολεμικό μουσείο Αθηνών, όπου φαίνεται μια ακόμη γνωστή κατασκευαστική διαφοροποίηση από το αρχικό δίκωχο που παρουσίασα, στο οποίο οι άκρες του είναι ''στρογγυλοποιημένες'', σ' αυτό είναι ''μυτερές'' (όμοιο με το καλοκαιρινό της ίδιας εποχής που ανάρτησα).

     Επέλεξα αυτή την φωτογραφία γιατί εκτός από το δίκωχο ο συγκεκριμένος στρατιώτης έχει τυφέκιο τύπου Mauser κατασκευασμένο στην Bέλγικη FN M1930, διαμετρήματος 7,92 χιλ. Ο στρατός μας είχε παραλάβει λίγο πριν ξεκινήσει ο πόλεμος 50.000 από αυτά τα τυφέκια. Διακρίνεται επίσης η αντίστοιχη ξιφολόγχη όπως και το κράνος του, Βρετανικού τύπου MkII, οι τριπλές φυσιγγιοθήκες γερμανικού τύπου, η ψωμοθήκη του και ο φόρτος πορείας.    

Η υιοθέτηση της συγκεκριμένης πρακτικής διακρίνεται και στη δεύτερη φωτογραφία που παρέθεσα, από τον αξιωματικό στο μέσο, με τη ζώνη Sam Browne, αλλά και στις επόμενες φωτογραφίες, από τους υπολοχαγούς που διακρίνονται στο μέσο σε κάθε μια.

(http://i614.photobucket.com/albums/tt226/stray_dog/alfront2.jpg)

Σε αυτήν μάλιστα τα διακριτικά φέρονται στη δεξιά πλευρά του εθνόσημου. Έτσι κι αλλιώς, σύμφωνα με την υπάρχουσα βιβλιογραφία, η χρήση των διακριτικών βαθμού στο δίκωχο ήταν εκτός κανονισμού.

(http://i614.photobucket.com/albums/tt226/stray_dog/3officers.jpg)

Πάνο, αν και λίγο εκτός του κεντρικού θέματος της κύριας ανάρτησης, νομίζω ότι το κράνος είναι τύπου MkI, της περιόδου του Α' ΠΠ. Οι τριπλές, γερμανικού τύπου φυσιγγιοθήκες ίσως να είναι επίσης λάφυρα του Α' ΠΠ ή της Μικρασιατικής Εκστρατείας.

Γιώργο στη 1η φωτογραφία, στην πρώτη σειρά, βλέπω πως εκτός απο τους υψηλόβαθμους και οι χαμηλόβαθμοι
(λοχίας, δεκανέας) να φορούν μπότες.Είναι συνηθισμένο αυτό?

Για τους μόνιμους δεν ήταν κάτι ασυνήθιστο, παρατηρείται ήδη από τη διάρκεια του Μεσοπολέμου. Η συγκεκριμένη φωτο τώρα είναι τραβηγμένη τον Μάρτιο του '41, οπότε δεδομένης της φθοράς του υλικού από τον Οκτώβριο, σε ορεινό περιβάλλον, η διαθέσιμη υπόδηση και η αντικατάσταση της φθαρμένης είναι ένα ενδιαφέρον θέμα.

     Η άποψη μου είναι ότι δεν είναι μπότες, αλλά τα γνωστά χορηγούμενα άρβυλα και από επάνω είναι δερμάτινες γκέτες. Τις συγκεκριμένες τις φορούσαν οι υπαξιωματικοί του ιππικού, αλλά και οι ευέλπιδες στην σχολή. Αν ισχύει αυτό τότε το προσωπικό από την φωτογραφία είναι της Μεραρχίας Ιππικού.

     Γιώργο για το κράνος κατά 95% έχεις δίκιο, αλλά απ' αυτή τη γωνία της φωτογραφίας δεν φαίνεται ακριβώς ποιος τύπος είναι. Υπάρχει και ένα 5% να είναι από τα υλικά της Βρετανικής βοήθειας που δόθηκαν κατά την διάρκεια του πολέμου στην Αλβανία. Οι τριπλές φυσιγγιοθήκες είναι από τον Α'ΠΠ, διότι από απογραφή στις διάφορες εφορίες εμφανίζονται υλικά από λάφυρα. Μπορεί να είναι επίσης και από τα Βρετανικά αποθέματα, όπως ανέφερα παραπάνω καθώς τηρούσουν υλικά τέτοιου είδους και οι Βρετανοί, επίσης από τον Α'ΠΠ. Στην κατάσταση που ήταν ο Ελληνικός στρατός επιστράτευσε τα πάντα και απευθύνθηκε παντού για χορηγήσεις (μέχρι και από την Τουρκία αγοράσαμε υλικά) για να καλύψει τις ανάγκες.

Πολύ πιθανό και αυτό Πάνο, αν και νομίζω ότι ήταν σε χρήση και από γενικά έφιππο προσωπικό, πλην Ιππικού. Είναι παλιά τα σκαναρίσματα και όχι στην καλύτερη ποιότητα, οπότε κάποια στιγμή που ευκαιρώ θα τα ξανακάνω και θα το κοιτάξω!

Απ' την κορυφή πήγε η συζήτηση στα πόδια, πάντως...  :D

Πάνο και Γιώργο, παρακολουθώ τα θέματά σας με μεγάλο ενδιαφέρον! Συνεχίζετε να είστε μια όαση στις πολιτικολογίες που δεν ταιριάζουν σε αυτό το φόρουμ. Μπράβο παιδιά!

    Έχω την εντύπωση ότι ολοκληρώθηκε το θέμα με τα Ελληνικά δίκωχα, εκτός και εάν ξέρει κάποιος κάποιο άλλο είδος που δεν συμπεριλαμβάνεται σ' αυτή την παρουσίαση. Οπότε πρέπει να μεταπηδήσουμε προς τα χαμηλά  μάλλον γιατί είναι πιο συμμαζεμένα τα πράγματα εκεί ...... ;)

Kαλημέρα.
Για να κλείσω με τα πόδια  ;D, τώρα που το βλέπω καλύτερα φαίνονται όντως για δερμάτινες γκέτες (αγνοούσα την ύπαρξή τους..). Ευχαριστώ Πάνο και Γιώργο για τις απαντήσεις !

     Επανέρχομαι πάλι στο θέμα για να ανεβάσω μια φωτογραφία που πιστεύω ότι αξίζει να την δείτε, είναι μαζί στρατιώτης και σμηνίτης φορώντας ο καθένας το αντίστοιχο δίκωχο, σε μια οικογενειακή προφανώς φωτογραφία με ημερομηνία 19 Απρ 1941 (την επόμενη ημέρα 20 Απρ 41 ο Αντιστράτηγος Τσολάκογλου συνθηκολόγησε με τους Γερμανούς).

Ευχαριστουμε πολυ για την φωτο

Πολύ ενδιαφέρουσα φωτογραφία Πάνο! Τόσο για το εθνόσημο στο δίκωχο του σμηνίτη, όσο και για το χιτώνιό του και τις διαφορές του από αυτό του Στρατού (το κόψιμο στις τσέπες, την απουσία επωμίδων, τα κουμπιά της Αεροπορίας κτλ.). Έχει επίσης ενδιαφέρον και το περιβραχιόνιο του πένθους στον στρατιώτη.

Μια ακόμη από μένα, που την έχω ξανανεβάσει σε άλλο θέμα, θα μπορούσαμε όμως να τη δούμε σε σύγκριση με την προηγούμενη. Είναι τραβηγμένη στα Γιάννενα, στις αρχές του '41. Οι υπαξιωματικοί φορούν βρετανικού τύπου δίκωχα (όρθιοι, πρώτος και τρίτος από αριστερά) ενώ στους καθήμενους, ο αριστερά φοράει μάλλον μπερέ, με κεντητό εθνόσημο. Ο δεύτερος από αριστερά όρθιος, όπως και ο άλλος καθήμενος είναι Βρετανοί υπαξιωματικοί της RAF. Έχει επίσης ενδιαφέρον ο τρόπος που φοριούνται τα δίκωχα. Το ένα ψηλά στο κεφάλι, τα άλλα όσο στραβά γίνεται...

(http://i614.photobucket.com/albums/tt226/stray_dog/RHAF.jpg)

Και το πηλήκιο είναι φορεμένο... όσο πιο σταβά γίνεται. :-)
(Αλλά και το το χαμόγελο του πηληκιοφόρου... είναι όσο πιο στραβό γίνεται.)