Apollonikos
Νέος
 Αποσυνδεδεμένος
Μηνύματα: 106
|
 |
« στις: Απρίλιος 15, 2023, 08:13:59 μμ » |
|
Εθνική Ατμοπλοϊα της Ελλάδος
Η οικογένεια Εμπειρίκου είναι στα ναυτιλιακά επί σειρά γενεών μπορεί να επιδείξει εξέχουσες ναυτιλιακές προσωπικότητες. Έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην μετάβαση της ναυτιλιακής κοινότητας της Άνδρου από την εποχή της ιστιοπλοϊας στην εποχή της ατμοπλοϊας και έγινε επίσης στυλοβάτης της Ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας του Λονδίνου.
Ο Λεωνίδας Α. Εμπειρίκος ήταν ανάμεσα στις βασικές προσωπικότητες των ενασχολήσεων της οικογένειας στις πρώτες 10ετίες του 20ου αιώνα. Η σταδιοδρομία του συνδύασε τα ναυτιλιακά, την πολιτική και την ίδρυση σημαντικών Ελληνικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Σπούδασε εμπορικές επιστήμες στην Ρουμανία. Μαζί με τον αδελφό του Μιχαήλ, εκπαιδεύτηκε στα γραφεία του θείου του, Αλκιβιάδη Εμπειρίκου, ενός κορυφαίου εμπόρου σιτηρών και εφοπλιστή στο πολύβουο Ρουμανικό λιμάνι σιτηρών της Braila, στις όχθες του Δούναβη.
Σύμφωνα με τον Αύγουστο Εμπειρίκο στο ‘Η Ιστορία της Οικογένειας των Εμπειρίκων’, στο ξέσπασμα του Ελληνοτουρκικού πολέμου το 1897 ο Λεωνίδας έτρεξε να καταταγεί στον Ελληνικό στρατό. Υπηρέτησε ως δεκανέας στους Μηχανικούς και αγωνίστηκε θαρραλέα στην Ήπειρο.
Έπειτα, ίδρυσε με τους αδελφούς του την ναυτιλιακή εταιρεία Αδελφοί Εμπειρίκου στην Σύρο. Το 1908 ακολούθησε η ίδρυση από τους δύο αδελφούς της Εθνικής Ατμοπλοϊας της Ελλάδος στον Πειραιά. Υπό την διοίκηση του Λεωνίδα, έγινε μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες των ημερών της, με στόλο αποτελούμενο από φορτηγά, επιβατηγά και υπερωκεάνια.
Η μετανάστευση από την Ελλάδα και από άλλες Μεσογειακές χώρες προς την Αμερική, ήταν μια ουσιώδης κοινωνική τάση και για τις δύο πλευρές του Ατλαντικού και δυνητικά ευκαιρία για μεγάλες δουλειές. Η Εθνική Ατμοπλοϊα έγινε γνωστή για την ταχεία και απ’ ευθείας σύνδεση που παρείχε ανάμεσα στον Πειραιά και στην Νέα Υόρκη. Παρήγγειλε διάφορα εντυπωσιακά νεότευκτα επιβατηγά πλοία από Βρετανικά ναυπηγεία. Η επικοινωνιακή γραμμή της εταιρείας επικεντρώθηκε στα Ελληνικά πληρώματα και στον Ελληνικό τρόπο εξυπηρέτησης στα πλοία, σε αντίθεση με αυτά των ξένων ανταγωνιστών. Σε διασωθείσες αφίσες απεικονίζεται ένα από τα όμορφα υπερωκεάνια με το χαρακτηριστικό ‘Ε’ της Εμπειρίκος στα φουγάρα και είναι από τις πλέον γνωστές εικόνες της Ελληνικής ναυτιλίας από τις αρχές του 20ου αιώνα.
Πολλά από τα διασωθέντα αναμνηστικά απεικονίζουν το πρώτο επιβατηγό υπερωκεάνιο, το νεότευκτο ‘Πατρίς’, με την Ελληνική σημαία να κυματίζει στην πρύμνη. Το 10.000 τόννων πλοίο εγκαινιάσθηκε το 1909 και παρείχε καταλύματα οικονομικής θέσης για 1300 επιβάτες. Ένα δεύτερο υπερατλαντικό επιβατηγό, το 15.000 τόννων ‘Μακεδονία’, προστέθηκε στις υπηρεσίες το 1912. Στα επόμενα δύο χρόνια η εταιρεία απέκτησε άλλα δύο πολύ μεγάλα υπερωκεάνια, το 12.000 τόννων ‘Ιωάννινα’ και το 14.000 τόννων ‘Θεσσαλονίκη’, το δεύτερο, ένα επιβατηγό πλοίο 2.000 επιβατών το οποίο πριν εξυπηρετούσε στις μετακινήσεις από την Βρετανία προς τις ανατολικές ακτές της Αμερικής ως μέρος του στόλου της Ellerman.
Περαιτέρω δύο νεότευκτα πλοία, το υπερωκεάνιο ‘Βασίλισσα Σοφία’ και το επιβατηγό ‘Κιλικία’, δεν παρεδόθησαν από τους Βρετανούς ναυπηγούς εξ αιτίας του πολέμου.
Ενώ η εταιρεία δεν έλαβε ποτέ όλες τις αποζημιώσεις που της οφείλονταν από τον πόλεμο, δεν ανεκόπη η επέκτασή της. Μέρος της ανάπτυξής της μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο προήλθε από μία θυγατρική εταιρία στο Λονδίνο, την Byron Steamship Company, η οποία ιδρύθηκε το 1917.
Μολονότι ένα νέο υπερωκεάνιο, το ‘Βύρων’, είχε αποκτηθεί το 1922, η 10ετία του ’20 σηματοδότησε μια κάμψη στις υπερατλαντικές υπηρεσίες. Η Εθνική Ατμοπλοϊα είχε να αντιμετωπίσει νέους ξένους ανταγωνιστές, καθώς επίσης και ενέργειες από την Αμερική να ανακοπεί η εισροή μεταναστών. Προς το τέλος της 10ετίας διαφάνηκε η Μεγάλη Ύφεση. Η εταιρεία η οποία στο αποκορύφωμά της απασχολούσε 1500 ανθρώπους, τέθηκε υπό εκκαθάριση το 1935, μετά την οποία ο Λεωνίδας και οι αδελφοί του λειτουργούσαν φορτηγά ξεχωριστά.
Ασυνήθιστα, στην διάρκεια των πρώτων χρόνων του αιώνα όταν η οικογενειακή εταιρεία βρισκόταν στην δίνη της ανάπτυξης, ο Εμπειρίκος είχε επίσης επιδιώξει ενεργό εθνικό πολιτικό ρόλο. Ήταν σημαντικός υποστηρικτής και φίλος του Ελευθέριου Βενιζέλου, ο οποίος υπηρέτησε πολλές θητείες ως πρωθυπουργός και συχνά θεωρείται δημιουργός της σύγχρονης Ελλάδας. Ο Εμπειρίκος εξελέγη βουλευτής Κυκλάδων τρείς φορές, το 1910, το 1912 και το 1915. Το 1916 έθεσε ένα πλοίο της Εθνικής Ατμοπλοϊας, το ‘Εσπέρια’, στην διάθεση του Βενιζέλου για να μεταφέρει τον ηγέτη και άλλα κορυφαία στελέχη στην Θεσσαλονίκη όπου είχε ανακηρυχθεί μια προσωρινή κυβέρνηση. Υπηρέτησε για ένα μικρό διάστημα στο Υπουργικό Συμβούλιο του Βενιζέλου, ως Υπουργός Επισιτισμού και Αυτάρκειας και ανάμεσα στις υπευθυνότητες που είχε αναλάβει ήταν η επίβλεψη των προμηθειών και η διανομή των τροφίμων. Για ένα διάστημα βοήθησε ιδιωτικά στον εφοδιασμό του Ελληνικού στρατού.
Στην ακμή του ήταν μια σημαντική μορφή στην οικονομική ζωή της Ελλάδας πέρα από τα ναυτιλιακά. Στα 1917-19, δημιούργησε την Τράπεζα Εθνικής Οικονομίας, και επίσης ήταν ιδρυτής και διευθυντής δύο ασφαλιστικών εταιριών, της ‘Εθνική Ζωής’ και της ‘Καλή Πίστις’. Δύο επιχειρήσεις εμπορίας κάρβουνου δημιουργήθηκαν στο Αλιβέρι και στον Ωρωπό. Αναγνωρίζοντας την ανάγκη για μια πρώτης τάξεως υποδομή για την εξυπηρέτηση των αναγκών του στόλου της Εθνικής Ατμοπλοϊας, ηγήθηκε της ανάληψης από την οικογένεια Εμπειρίκου της εταιρείας ναυπηγοεπισκευών και μηχανολογικών εργασιών Βασιλειάδη στον Πειραιά . Η εταιρεία παρείχε νέες κατασκευές, μετασκευές και επισκευές με μόνιμες νηοδόχους για έως δύο πλοία των 3.500 τόννων το καθένα.Ο Εμπειρίκος εργάστηκε επίσης ώστε να δημιουργήσει μια εθνική ναυτιλιακή υποδομή. Το 1916 ήταν ο ιδρυτής της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών. Η θέση του στην ναυτιλιακή βιομηχανία ήταν τέτοια ώστε εξελέγη πρώτος Πρόεδρος της ΕΕΕ και κράτησε αυτήν την θέση έως το 1920. Θεωρείται μία από τις ελάχιστες ναυτιλιακές προσωπικότητες της Ελλάδας των αρχών του 20ου αιώνα, που είχε ένα όραμα για τον ρόλο της ναυτιλίας στην εξέλιξη ενός νεοαναδυόμενου έθνους.
Έλεγε: ‘ο πόλεμος μας δίδαξε πως η ανεξαρτησία μας, αν όχι η ύπαρξή μας, εξαρτάται από την ναυτιλία.
Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Λεωνίδας Α. Εμπειρίκος εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου και απεβίωσε το 1948.
|
