thaler
|
|
« Απάντηση #205 στις: Φεβρουάριος 24, 2018, 01:16:01 μμ » |
|
Γεια σας φίλοι μου. Σήμερα θα σας παρουσιάσω ένα ακόμη τάληρο της συλλογής μου. Πρόκειται για ένα κοινό, αλλά με μεγάλη ιστορία τάληρο της Σερβίας, που είναι μάλιστα και το πρώτο της τάληρο.
5 Δινάρια – Μίλαν Ομπρένοβιτς IV ως Πρίγκιπας 1868-1882 και Μίλαν Γ΄ ως βασιλιάς 1882-1889
Χαρακτηριστικά νομίσματος: Βάρος: 25 gr. Διάμετρος: 37 mm Ασήμι: 0.900 Βιβλιογραφία: KM# 12 Αξία: 5 Dinara Χρονιά κοπής: 1879 Τιράζ: 200.000 Νομισματοκοπείο: Vienna Χαράκτης: Ernest Paulin Tasset
Μπροστά: Ο Μίλαν Ομπρένοβιτς IV κοιτάζει αριστερά Επιγραφή: МИЛАН М. ОБРЕНОВИЋ IV. КЊАЗ СРПСКИ TASSET Μετάφραση: Μίλαν Ομπρένοβιτς IV Πρίγκιπας της Σερβίας TASSET
Πίσω: Αξία νομίσματος μέσα σε στεφάνι, στέμμα επάνω Επιγραφή: 5 ДИНАРА 1879 Επιγραφή περιμέτρου: БОГ*ЧУВА*СРБИЈУ*** Μετάφραση: Ο Θεός προστατεύει τη Σερβία
Μετά την αποχώρηση των τελευταίων Οθωμανικών φρουρών το 1867, η Σερβία είχε πολλά νομίσματα σε κυκλοφορία. Έτσι, ο πρίγκιπας Μιχαήλ Ομπρένοβιτς διέταξε την κοπή ενός εθνικού νομίσματος. Τα πρώτα χάλκινα νομίσματα εισήχθησαν το 1868 (1, 5 και 10 paras), ακολουθούμενα από ασημένια το 1875 (1 και 2 Δηνάρια), το 1879 από το πρώτο τάληρο των 5 Δηναρίων και χρυσό το 1879 (20 Δηνάρια). Τα πρώτα χαρτονομίσματα εκδόθηκαν το 1876. Μεταξύ του 1873 και του 1894, το δηνάριο ήταν συνδεδεμένο με το γαλλικό φράγκο.
Διαβάστε λίγα για αυτόν τον παράξενο πρώτο βασιλιά της Σερβίας:
Ο Μίλαν Ομπρένοβιτς, γόνος μίας από τις δύο δυναστικές οικογένειες της Σερβίας (η άλλη ήταν των Καραγεώργεβιτς*) γεννήθηκε το 1854 στο Mărăşeşti της Μολδαβίας όπου η οικογένειά του ζούσε σε εξορία από το 1842, όταν η αντίπαλη οικογένεια των Καραγεώργεβιτς ανέβηκε στο σερβικό θρόνο, απομακρύνοντας τον εξάδελφό του Μιχαήλ Ομπρένοβιτς III. Σε ηλικία επτά ετών, έχασε τον πατέρα του Μίλο, ο οποίος πέθανε αγωνιζόμενος κατά των Τούρκων κοντά στο Βουκουρέστι, ως ξένος μισθοφόρος στον Ρουμανικό στρατό. Η μητέρα του Marija, έζησε έναν πλούσιο αριστοκρατικό τρόπο ζωής, καθώς έγινε η μνηστή του Ρουμάνου ηγεμόνα Alexandru Ioan Cuza και του έφερε δύο γιους - τη Σάσα και τον Δημήτρη. Ως αποτέλεσμα, έδειξε ελάχιστο ενδιαφέρον για τα παιδιά της από τον προηγούμενο γάμο. Ως εκ τούτου, συμφώνησε (μάνα να σου τύχει...) στην υιοθεσία του Milan από τον εξάδελφό του Μιχαήλ Ομπρένοβιτς III, ο οποίος εν τω μεταξύ, μετά την απομάκρυνση των Καραγεώργεβιτς το 1858, επέστρεψε στη Σερβία, όπου έγινε πρίγκιπάς της το 1860. Το 1868, όταν ο Μίλαν ήταν μόλις δεκατεσσάρων ετών, δολοφονήθηκε ο πρίγκιπας Μιχαήλ Ομπρένοβιτς ΙΙΙ και καθώς δεν είχε άνδρες κληρονόμους, τον διαδέχθηκε ο Μίλαν. Επειδή ήταν ανήλικος, ορίστηκε τριμελής αντιβασιλεία (παρόμοια περίπτωση με την δική μας επί Όθωνα).
Το 1872, ο Μίλαν ενηλικιώθηκε και πήρε την κυβέρνηση στα χέρια του. Σύντομα επέδειξε μεγάλη ηγετική ικανότητα. Το Πριγκιπάτο της Σερβίας εξακολουθούσε να είναι ένα de jure μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αν και στην πραγματικότητα είχε ήδη λειτουργήσει από καιρό ως ένα ημι-ανεξάρτητο κράτος, του οποίου η πολιτική και η οικονομία εξαρτιόταν πολύ περισσότερο από άλλες Μεγάλες Δυνάμεις, ιδιαίτερα την Αυστρία-Ουγγαρία και τη Ρωσική Αυτοκρατορία παρά από τον επίσημο ηγεμόνα της, τους φτωχούς Οθωμανούς. Ο Μίλαν ελίσσονταν με προσοχή μεταξύ των αυστριακών και των ρωσικών γεωπολιτικών συμφερόντων. Όταν οι Σέρβοι από το γειτονικό Βιλαέτι της Βοσνίας (που ήταν επίσης μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας εξεγέρθηκαν το 1875, ο Μίλαν καταδίκασε την εξέγερση και αρνήθηκε να συμμετάσχει σε αυτήν. Ο αντίπαλος οίκος των Καραγεώργεβιτς, των οποίων τα μέλη ζούσαν στην εξορία σε όλη την Ευρώπη, είχε διαφορετική προσέγγιση, συμμετέχοντας στην οργάνωση και την εξάπλωση της εξέγερσης, αυξάνοντας έτσι την πίεση προς τον Μίλαν για βοήθεια προς τους Σέρβους αδελφούς.
Ο Μίλαν παντρεύτηκε τη δεκαεξάχρονη δεύτερη ξαδέρφη του Ναταλία Κέσκο (Ρουμανικής καταγωγής από τη μάνα της) το 1875, που ήταν κόρη του Petre Ivanovich Keschko, συνταγματάρχη του Ρωσικού Στρατού. Αυτή η σχέση σήμαινε ότι ο γάμος τους έπρεπε να εγκριθεί ειδικά από την εκκλησία, ωστόσο αυτό δεν έγινε. Έκανε ένα γιό, τον Αλέξανδρο, αλλά η σχέση τους ήταν προβληματική απ’ την αρχή. Με τη Συνθήκη του Βερολίνου** το 1878 η Σερβία κέρδισε την ανεξαρτησία της και ο Μίλαν αναγορεύθηκε βασιλιάς της, αλλά μόνο το 1882 το Πριγκιπάτο της Σερβίας κηρύχθηκε βασίλειο και ο Μίλαν ανακηρύχθηκε βασιλιάς της Σερβίας. Δρώντας υπό την αυστριακή επιρροή, ο βασιλιάς πλέον, Μίλαν, αφιέρωσε όλες τις ενέργειές του στη βελτίωση των υποδομών του κράτους του. Ωστόσο, το κόστος αυτού, που αυξήθηκε υπερβολικά, οδήγησε σε δυσανάλογα μεγάλη φορολογία. Αυτό, σε συνδυασμό με την αύξηση της στρατιωτικής θητείας, κατέστησε τον βασιλιά και το αυστριακό κόμμα εξαιρετικά μη δημοφιλής. Τα πολιτικά προβλήματα του Μίλαν αυξήθηκαν περαιτέρω με την ήττα των Σέρβων στον πόλεμο κατά της Βουλγαρίας το 1885-1886. Τον Σεπτέμβριο του 1885, η ένωση Ανατολικής Ρωμυλίας και Βουλγαρίας προκάλεσε εκτεταμένη ανησυχία στη Σερβία. Ο Μίλαν κήρυξε αμέσως πόλεμο στο νέο Βουλγαρικό κράτος στις 15 Νοεμβρίου. Μετά από μια σύντομη εκστρατεία, οι Σέρβοι έχασαν τον πόλεμο. Ο θρόνος του Μίλαν σώθηκε μόνο από την άμεση παρέμβαση της Αυστρίας-Ουγγαρίας (κάτι αντίστοιχο με το δικό μας ατυχή πόλεμο του 1897).
Στην προσωπική του ζωή, ο Μίλαν ήταν οτιδήποτε άλλο παρά ένας πιστός σύζυγος, έχοντας μάλιστα μια σχέση με την Clara Frewen (θεία του Γουίνστον Τσόρτσιλ) μεταξύ άλλων, ενώ η βασίλισσα Ναταλία παρέμενε στη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας. Το 1886, το ζευγάρι χώρισε μετά από έντεκα χρόνια γάμου. Η Ναταλία έφυγε από το βασίλειο, παίρνοντας μαζί της τον δέκαχρονο πρίγκηπα Αλέξανδρο (αργότερα τον βασιλιά Αλέξανδρο Ι). Ενώ κατοικούσε στο Wiesbaden το 1888, ο βασιλιάς Μίλαν πέτυχε να της αποσπάσει τον γιό της, τον οποίο ανέλαβε να εκπαιδεύσει. Το 1889, ο Μίλαν ενέκρινε ένα νέο σύνταγμα πολύ πιο φιλελεύθερο από το υπάρχον του 1869. Δύο μήνες αργότερα, στις 6 Μαρτίου, ο 34 ετών Μίλαν ξαφνικά παραιτήθηκε από το θρόνο, παραδίδοντάς τον στον μόλις δωδεκάχρονο γιο του. Δεν έχει δοθεί ικανοποιητικός λόγος για αυτή του την πράξη. Ο Μίλαν εγκαταστάθηκε στο Παρίσι ως ιδιώτης. Όμως η ιστορία του δεν σταματάει εδώ. Η συνέχεια είναι πρωτόγνωρη για βασιλιά.
Μετά τη φυγή του, λοιπόν, το 1891 η γυναίκα του Ναταλία επιστρέφει στο Βελιγράδι, δίπλα στο γιό της και νέο βασιλιά, και αυξάνει τη Ρωσική επιρροή στη χώρα, συγκρουόμενη με τους φιλοαυστριακούς υποστηρικτές του Μίλαν. Για να αποφευχθούν τα χειρότερα ο Μίλαν και η Ναταλία έρχονται σε συμβιβασμό. Αυτή απελαύνεται και ο Μίλαν λαμβάνει 1 εκατομμύριο φράγκα (νομίζω χρυσά) με τον όρο της μη επιστροφής του στη χώρα όσο βασιλεύει ο γιος τους. Έτσι, το 1892 παραιτήθηκε από όλα τα δικαιώματά του και ακόμη από τη Σερβική ιθαγένειά του. Θα επανέλθει όμως το 1894 ξαφνικά πίσω, στο πλάι του γιου του, προσπαθώντας έτσι να ανακόψει τη φιλορωσική του πολιτική. Με βασιλικό διάταγμα την ίδια χρονιά ο Μίλαν και η Ναταλία επανέρχονται ως μέλη της βασιλικής οικογένειας. Δύο χρόνια μετά, το 1896 η γυναίκα του επιστρέφει στη Σερβία μετά από τέσσερα χρόνια απουσίας και γίνεται δεκτή με ενθουσιασμό. Ο Μίλαν, ενοχλημένος από αυτό ξαναφεύγει στο εξωτερικό, από το οποίο γυρίζει το 1897 και αναλαμβάνει αρχηγός του Σερβικού στρατού εκσυγχρονίζοντάς τον. Ήρθε όμως σε σύγκρουση με το γιό του βασιλιά Αλέξανδρο όταν ο τελευταίος παντρεύθηκε το 1900 την Draga Masin, την οποία δεν ενέκρινε ούτε ο Μίλαν αλλά ούτε και η Ναταλία. Και οι δύο εξορίστηκαν από το γιό τους Αλέξανδρο. Ο Μίλαν εγκαταστάθηκε στη Βιέννη όπου και πέθανε το 1901.
Και για το τέλος μια πιπεράτη ιστορία: Ο Μίλαν από την εκτός γάμου σχέση του με την Ελληνίδα Αρτεμησία Ιωαννίδη από την Κωνσταντινούπολη είχε ένα φυσικό τέκνο: (νόθος) Γεώργιος Ομπρένοβιτς (1889-1925). Ο Μίλαν τον αναγνώρισε ως δικό του γιο και τον ονόμασε Ομπρέν, για να υπογραμμίσει τη συγγένεια με τον Οίκο του. Ο σύζυγος της Αρτεμισίας, ο Μίλαν Χρίστιτς (ο απατημένος σύζυγος), ήταν ιδιαίτερος γραμματέας τού βασιλιά. Η αθέμιτη σχέση του βασιλιά και το ότι η Αρτεμισία ζούσε στο παλάτι, προκάλεσε μεγάλο σκάνδαλο. Η σύζυγος του βασιλιά Ναταλία, πήρε τον γιο της Αλέξανδρο διάδοχο της Σερβίας και έφυγε στη Γερμανία. Ο Μίλαν Χρίστιτς είχε σταλεί στο εξωτερικό ως ακόλουθος της Σερβίας (στη Ρώμη), με τον (πονηρό) όρο η Αρτεμισία να έμενε στο Βελιγράδι. Ο Μίλαν είχε δώσει έγγραφη υπόσχεση γάμου στην Αρτεμισία, αλλά σε αυτό εναντιώθηκε ο μητροπολίτης Βελιγραδίου. Τελικά ο καθένας από τους γονείς του Γεωργίου εξασφάλισαν διαζύγια. Ο Μίλαν χώρισε το 1889 και παραιτήθηκε του θρόνου, θυμώνοντας την Αρτεμισία. Ο Μίλαν ζητούσε όλο και περισσότερα χρήματα από την Αρτεμισία, ώσπου αυτή κουράστηκε, πήρε τον γιο τους και μετέβη στην Κωνσταντινούπολη. Ο πατέρας της είχε αξιοσημείωτη περιουσία: ξεκίνησε από αρχιτέκτονας κτηρίων και κήπων του σουλτάνου και μετά έγινε τραπεζίτης. Τότε ο Μίλαν απέσυρε την υπόσχεση γάμου που είχε κάνει στην Αρτεμισία. Μετά τη δολοφονία του Αλέξανδρου ο Γεώργιος διεκδίκησε τον θρόνο ως νόμιμος διάδοχος και οι υποστηρικτές του δημοσίευαν προκηρύξεις και ανταγωνιζόταν τους υποστηρικτές του Πέτρου Α΄ Καραγιώργη. Δεν πήγε όμως στη Σερβία με συμβουλή του σουλτάνου ότι υπάρχει φόβος να δολοφονηθεί.
* Οι δύο μεγάλες και αντίπαλες οικογένειες που κυβέρνησαν τη Σερβία την εποχή εκείνη ήταν των Καραγεώργεβιτς (από εκεί και η οδός Καραγεώργη Σερβίας στην Αθήνα) και των Ομπρένοβιτς. Οι Καραγεώργεβιτς είχαν καταγωγή από το Μαυροβούνιο, που θεωρείται η πιο “καθαρή” εθνολογικά, περιοχή της Σερβίας, και όχι ξεχωριστό έθνος, όπως παρουσιάζεται σήμερα (διαστροφή της ιστορίας). Η αντιπαλότητα ξεκινάει με την εξέγερση των Σέρβων κατά των Τούρκων το 1804 με αρχηγό τον Καραγιώργη Πέτροβιτς, ο οποίος τελικά ηττάται (1813) και οι Τούρκοι τοποθετούν τον Μίλος Ομπρένοβιτς, ο οποίος στρέφεται στη συνέχεια εναντίον τους, κατά τη δεύτερη εξέγερση (1815-15) και κερδίζει την αυτονομία της Σερβίας, αλλά με εντολή του δολοφονήθηκε ο Καραγιώργης Πέτροβιτς όταν επέστρεψε από την εξορία. Ο Μίλος Ομπρένοβιτς παραιτήθηκε του θρόνου υπέρ του πρωτότοκου γιου του Μίλαν Β΄, που όμως πέθανε μετά από λίγους μήνες και στη συνέχεια ανέλαβε ο δευτερότοκος γιος του Μιχαήλο. Οι Σέρβοι όμως επαναστάτησαν εναντίον του (1842), όπου και τον καθαίρεσαν εκλέγοντας Ηγεμόνα τους τον πρίγκιπα Αλέξανδρο Καραγιώργεβιτς, τον νεότερο γιο του δολοφονηθέντος Καραγιώργη, που βασίλευσε μέχρι το 1858, όταν η σερβική εθνοσυνέλευση επανεξέλεξε ηγεμόνα (1858), τον υπερήλικα πλέον Μίλο Ομπρένοβιτς που πέθανε το μεθεπόμενο έτος 1860. Τούτον διαδέχθηκε στο θρόνο, κατά γραμμή διαδοχής, ο ανεψιός του Μίλαν, τον οποίο διαδέχθηκε ο γιος του Αλέξανδρος Ομπρένοβιτς, ο οποίος δολοφονήθηκε το 1903 από συνωμότες αξιωματικούς. Τότε κλήθηκε από την εθνοσυνέλευση ο Πέτρος Α΄ Καραγεώργεβιτς, (ο οποίος βρισκόταν στη Γενεύη) η οποία και τον ανακήρυξε Βασιλιά της Σερβίας.
** Βασικός σκοπός της Συνθήκης του Βερολίνου ήταν η ακύρωση της συνθήκης του Αγίου Στεφάνου που δημιουργούσε τη (Ρωσόφιλη) “Μεγάλη Βουλγαρία”. Η Συνθήκη αναγνώρισε επίσημα την ανεξαρτησία των de facto κυρίαρχων πριγκιπάτων της Ρουμανίας, της Σερβίας και του Μαυροβουνίου, και την αυτονομία της Βουλγαρίας (που έγινε Πριγκιπάτο). Η Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου είχε δημιουργήσει ένα Βουλγαρικό κράτος, που ήταν ότι ακριβώς φοβόντουσαν περισσότερο η Μεγάλη Βρετανία και η Αυστροουγγαρία Τα τρία νέα ανεξάρτητα κράτη, στη συνέχεια αυτοανακηρύχθηκαν βασίλεια: η Ρουμανία το 1881, η Σερβία το 1882 και το Μαυροβούνιο το 1910, ενώ η Βουλγαρία κήρυξε την πλήρη ανεξαρτησία της το 1908 μετά από τη συνένωση με την Ανατολική Ρωμυλία το 1885 (και την -άγνωστη στους πολλούς- εθνοκάθαρση κατά των Ελλήνων που ζούσαν εκεί). Η Αυστροουγγαρία προσάρτησε τη Βοσνία το 1908, πυροδοτώντας μια μεγάλη ευρωπαϊκή κρίση. Σε ό,τι αφορά το Ελληνικό ενδιαφέρον, η συνθήκη μιλούσε αόριστα για συνοριακή διόρθωση ανάμεσα στην Ελλάδα και την Οθωμανική Αυτοκρατορία, που υλοποιήθηκε μετά από μακρές διαπραγματεύσεις το 1881 με την παραχώρηση της Θεσσαλίας στην Ελλάδα. Επίσης αποδόθηκε η Κύπρος στη Μεγάλη Βρετανία και αποφασίστηκε η παραχώρηση αυτοδιοίκησης, με σύνταγμα και αυτονομία, στην Κρήτη, τελούμενη υπό την Υψηλή Πύλη, και ακολούθησε η Συμφωνία της Χαλέπας τρεις μήνες αργότερα.
|