Το βργκα ενδιαφερον και ειπα να το αναρτησω
Ελευθερία έκφρασης και όρια: εγχειρίδιο για bloggers.
Σε αυτό το post θα περιγράψω τι περιλαμβάνει η περίφημη ελευθερία του λόγου και ποια είναι τα όριά της, σύμφωνα με το Σύνταγμα και τους νόμους. Θα είμαι τηλεγραφικός (όσο μπορώ…) για να χρησιμοποιήσετε τον κατάλογο αυτό σαν μια check list, όταν ετοιμάζεστε να δημοσιεύσετε ένα κείμενο αλλά έχετε αμφιβολίες για το κατά πόσο είστε κατοχυρωμένοι.
1. Η ελευθερία της έκφρασης.
Α. «Καθένας μπορεί να εκφράζει και να διαδίδει προφορικά, γραπτά και δια του τύπου τους στοχασμούς του τηρώντας τους νόμους του Κράτους.» Πρόκειται για το άρθρο 14§1 του Συντάγματος, που κατοχυρώνει την ελευθερία της έκφρασης σε εσωτερικό συνταγματικό επίπεδο.
Β. «1. Everyone has the right to freedom of expression. This right shall include freedom to hold opinions and to receive and impart information and ideas without interference by public authority and regardless of frontiers. This article shall not prevent States from requiring the licensing of broadcasting, television or cinema enterprises.
2. The exercise of these freedoms, since it carries with it duties and responsibilities, may be subject to such formalities, conditions, restrictions or penalties as are prescribed by law and are necessary in a democratic society, in the interests of national security, territorial integrity or public safety, for the prevention of disorder or crime, for the protection of health or morals, for the protection of the reputation or the rights of others, for preventing the disclosure of information received in confidence, or for maintaining the authority and impartiality of the judiciary.»
Πρόκειται για το άρθρο 10 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ, ν.δ. 53/1974), που κατοχυρώνει την ελευθερία της έκφρασης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι τυχόν παραβιάσεις αυτού του άρθρου από ευρωπαϊκά κράτη δικάζονται από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Στρασβούργο).
Γ. “1. Everyone shall have the right to hold opinions without interference.
2. Everyone shall have the right to freedom of expression; this right shall include freedom to seek, receive and impart information and ideas of all kinds, regardless of frontiers, either orally, in writing or in print, in the form of art, or through any other media of his choice.
3. The exercise of the rights provided for in paragraph 2 of this article carries with it special duties and responsibilities. It may therefore be subject to certain restrictions, but these shall only be such as are provided by law and are necessary:
(a) For respect of the rights or reputations of others;
(b) For the protection of national security or of public order (ordre public), or of public health or mοrals.”
Πρόκειται για το άρθρο 19 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, το οποίο κατοχυρώνει την ελευθερία της έκφρασης σε διεθνές επίπεδο. Το Σύμφωνο έχει δεσμεύει διεθνώς και την Ελλάδα (Ν.2462/1997).
2. Το δικαίωμα στην πληροφόρηση.
Επειδή προϋπόθεση για να εκφραζόμαστε (output) είναι να έχουμε πρόσβαση στην πληροφορία (input), το Σύνταγμα κατοχυρώνει και το δικαίωμα στην πληροφόρηση:
"1. Καθένας έχει δικαίωμα στην πληροφόρηση, όπως νόμος ορίζει.Περιορισμοί στο δικαίωμα αυτό είναι δυνατόν να επιβληθούν με νόμο μόνο εφόσον είναι απολύτως αναγκαίοι και δικαιολογούνται για λόγους εθνικής ασφάλειας, καταπολέμησης του εγκλήματος ή προστασίας δικαιωμάτων καισυμφερόντων τρίτων.
2. Καθένας έχει δικαίωμα συμμετοχής στην Κοινωνία της Πληροφορίας. Ηδιευκόλυνση της πρόσβασης στις πληροφορίες που διακινούνταιηλεκτρονικά, καθώς και της παραγωγής, ανταλλαγής και διάδοσής τουςαποτελεί υποχρέωση του Κράτους, τηρουμένων πάντοτε των εγγυήσεων τωνάρθρων 9, 9Α και 19".
Πρόκειται για το άρθρο 5Α που προστέθηκε με την συνταγματική αναθεώρηση του 2001.
3. Τα όρια της ελευθερίας της έκφρασης και πληροφόρησης.
Όπως παρατηρούμε, τα δικαιώματα αυτά δεν είναι απεριόριστα, αλλά οι ίδιες οι διατυπώσεις των συνταγματικών και διεθνών κειμένων αναφέρονται σε περιορισμούς που προέρχονται είτε από τα ίδια τα κείμενα, είτε από τους κοινούς νόμους.
Οι περιορισμοί αυτοί συνδέονται και με κυρώσεις που μπορούν να επιβληθούν σε όποιον ασκεί τα δικαιώματά του πέραν από τα συνταγματικά όρια. Οι περιορισμοί αυτοί διακρίνονται σε δύο γενικότατες κατηγορίες που ομαδοποιούνται γύρω από α) ατομικά συμφέροντα και β) δημόσια συμφέροντα.
Α. Περιορισμοί για χάρη της προστασίας ιδιωτικών συμφερόντων.
1. Προστασία της προσωπικότητας, της τιμής, της υπόληψης, της ιδιωτικής ζωής, του απορρήτου της επικοινωνίας και των προσωπικών δεδομένων.
Η προστασία της προσωπικότητας κατοχυρώνεται παραδοσιακά από τον Αστικό Κώδικα:
«Όποιος προσβάλλεται παράνομα στην προσωπικότητά του έχει δικαίωμα νααπαιτήσει να αρθεί η προσβολή και να μην επαναληφθεί στο μέλλον. Αν ηπροσβολή αναφέρεται στην προσωπικότητα προσώπου που έχει πεθάνει, τοδικαίωμα αυτό έχουν ο σύζυγος, οι κατιόντες, οι ανιόντες, οι αδελφοίκαι οι κληρονόμοι του από διαθήκη.Αξίωση αποζημίωσης σύμφωνα με τις διατάξεις για τις αδικοπραξίες δεναποκλείεται.» (Άρθρο 57).
Η έννοια της προσωπικότητας είναι ευρύτατη και περιλαμβάνει την εικόνα του προσώπου, τις ιδιότητές του, τις δραστηριότητές του. Το πότε «προσβάλλεται» η προσωπικότητα ενός ατόμου πρέπει να κρίνεται με βάση κάθε συγκεκριμένη περίπτωση πιθανής προσβολής. Κατά κανόνα, όμως, για να έχουμε μια τέτοια προσβολή, λαμβάνονται υπόψη και οι διατυπώσεις του Ποινικού Κώδικα, ιδίως οι περιπτώσεις της απλής ή της συκοφαντικής δυσφήμησης και της εξύβρισης:
«Όποιος με οποιονδήποτε τρόπο ενώπιον τρίτου ισχυρίζεται ή διαδίδει για κάποιον άλλον γεγονός που μπορεί να βλάψει την τιμή ή την υπόληψή του τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών ή με χρηματική ποινή. Η χρηματική ποινή μπορεί να επιβληθεί και μαζί με την ποινή της φυλάκισης.» (Απλή δυσφήμηση, άρθρο 362)
-CHECK LIST: ΜΗΠΩΣ ΣΤΟ BLOG ΣΑΣ ΔΙΑΔΩΣΑΤΕ ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΒΛΑΨΕΙ ΤΗΝ ΤΙΜΗ Ή ΤΗΝ ΥΠΟΛΗΨΗ ΚΑΠΟΙΟΥ ΑΛΛΟΥ?
«Αν στην περίπτωση του άρθρου 362, το γεγονός είναι ψευδές και ο υπαίτιος γνώριζε ότι αυτό είναι ψευδές τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών.Μαζί με τη φυλάκιση μπορεί να επιβληθεί και χρηματική ποινή. Μπορεί επίσης ναεπιβληθεί και στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων κατά το άρθρο 63.» (Συκοφαντική δυσφήμηση, άρθρο 363).
-CHECK LIST: ΜΗΠΩΣ ΣΤΟ BLOG ΣΑΣ ΔΙΑΔΩΣΑΤΕ ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΕΝ ΓΝΩΣΕΙ ΣΑΣ ΨΕΥΔΕΣ ΚΑΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΒΛΑΨΕΙ ΤΗΝ ΤΙΜΗ Η ΤΗΝ ΥΠΟΛΗΨΗ ΚΑΠΟΙΟΥ ΑΛΛΟΥ?
«Οποιος, εκτός από τις περιπτώσεις της δυσφήμησης (άρθρα 362 και363), προσβάλλει την τιμή άλλου με λόγο ή με έργο ή με οποιονδήποτεάλλο τρόπο, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι ενός έτους ή με χρηματικήποινή. Η χρηματική ποινή μπορεί να επιβληθεί και μαζί με την ποινή τη φυλάκισης.» (Εξύβριση, άρθρο 361)
-CHECK LIST: ΜΗΠΩΣ ΣΤΟ BLOG ΣΑΣ ΠΡΟΣΒΑΛΛΑΤΕ ΚΑΠΟΙΟΝ ΑΛΛΟ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΥΒΡΙΣΤΙΚΕΣ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ Ή ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ;
Βεβαίως, αυτές οι τρεις διατάξεις από μόνες τους παρουσιάζουν αοριστία και ακαμψία που δυσχερώς θα συμβιβαζόταν με το συνταγματικό δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης (και κριτικής σε πρόσωπα). Για αυτό ο Ποινικός Κώδικας προβλέπει ότι:
1. Οταν η προσβολή της τιμής στην εξύβριση δεν είναι ιδιαίτερα βαριά, αν ληφθούν υπόψη οι περιστάσεις και το πρόσωπο του ατόμου που προσβλήθηκε, ο υπαίτιος τιμωρείται με κράτηση ή με πρόστιμο (άρθρο 361§2) .
- CHECK LIST: ΑΝ ΑΠΑΝΤΗΣΑΤΕ ΝΑΙ ΣΕ ΚΑΠΟΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ, Η ΠΡΑΞΗ ΣΑΣ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΘΕΩΡΗΘΕΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΒΑΡΙΑ;
2. Ο υπαίτιος της εξύβρισης είναι δυνατό να απαλλαγεί από κάθε ποινή αν παρασύρθηκε στην πράξη από δικαιολογημένη αγανάκτηση εξαιτίας μιας αμέσως προηγούμενης πράξης που τέλεσε ο παθών εναντίον του ήενώπιόν του και που ήταν ιδιαίτερα σκληρή ή βάναυση.(άρθρο 361§3).
-CHECK LIST: ΑΝ ΑΠΑΝΤΗΣΑΤΕ ΝΑΙ ΣΕ ΚΑΠΟΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ, Η ΠΡΑΞΗ ΣΑΣ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΘΕΩΡΗΘΕΙ ΑΠΡΟΚΛΗΤΗ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΑΜΕΣΗ ΚΑΙ ΣΟΒΑΡΗ ΑΦΟΡΜΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΛΛΟ;
3. Δεν αποτελούν άδικη πράξη: α) οι δυσμενείς κρίσεις για επιστημονικές, καλλιτεχνικές ή επαγγελματικές εργασίες, β) οι δυσμενείς εκφράσεις που περιέχονται σε έγγραφο δημόσιας αρχής για αντικείμενα που ανάγονται στον κύκλο της υπηρεσίας της, καθώς και γ) οι εκδηλώσεις που γίνονται για την εκτέλεσηνόμιμων καθηκόντων, την άσκηση νόμιμης εξουσίας ή για τη διαφύλαξη (προστασία) δικαιώματος ή από άλλο δικαιολογημένο ενδιαφέρον ή δ) σε ανάλογες περιπτώσεις. Συνιστούν όμως άδικη πράξη, οι παραπάνω κρίσεις και εκδηλώσεις όταν περιέχουν τα στοιχεία της συκοφαντικής δυσφήμησης καθώς και όταν από τον τρόπο της εκδήλωσης ή από τις περιστάσεις υπό τις οποίες τελέστηκε η πράξη προκύπτει σκοπός εξύβρισης. (άρθρο 367).
-CHECK LIST: AN AΠΑΝΤΗΣΑΤΕ ΝΑΙ ΣΕ ΚΑΠΟΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ, Η ΠΡΑΞΗ ΣΑΣ ΘΑ ΗΤΑΝ ΑΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΗ ΑΚΟΜΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΜΙΑΣ, ΚΑΤΑ Τ΄ ΑΛΛΑ ΘΕΜΙΤΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΣΑΣ, ΟΠΩΣ Π.Χ. Η ΚΡΙΤΙΚΗ;
Αυτά όσον αφορά την προσβολή της προσωπικότητας, νοούμενη ως αδίκημα κατά της τιμής και της υπόληψης.
Προσβολή της προσωπικότητας υπάρχει όμως και όταν η διάδοση μιας πληροφορίας παραβιάζει την ιδιωτική και οικογενειακή ζωή κάποιου προσώπου. Συγκεκριμένα, το ίδιο το Σύνταγμα προβλέπει στο άρθρο 9§1:
"Η κατοικία του καθενός είναι άσυλο. Η ιδιωτική και οικογενειακή ζωήτου ατόμου είναι απαραβίαστη. Καμία έρευνα δε γίνεται σε κατοικία, παράμόνο όταν και όπως ορίζει ο νόμος και πάντοτε με την παρουσία εκπροσώπων της δικαστικής εξουσίας."
Ταυτόχρονα, το άρθρο 8 της ΕΣΔΑ κατοχυρώνει τον σεβασμό του ιδιωτικού και οικογενειακού βίου, της κατοικίας και της ανταπόκρισης (επικοινωνίας).
«1. Everyone has the right to respect for his private and family life, his home and his correspondence.
2.There shall be no interference by a public authority with the exercise of this right except such as is in accordance with the law and is necessary in a democratic society in the interests of national security, public safety or the economic well-being of the country, for the prevention of disorder or crime, for the protection of health or morals, or for the protection of the rights and freedoms of others.”
CHECK LIST: ΜΗΠΩΣ ΣΤΟ BLOG ΣΑΣ ΔΙΑΔΙΔΕΤΕ ΜΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΙΔΙΩΤΙΚΗ Ή ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΖΩΗ ΕΝΟΣ ΠΡΟΣΩΠΟΥ, ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΤΗ ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗ ΤΟΥ; (σ.σ. το ότι μπορεί ο ίδιος να έχει ανακοινώσει δημόσια την πληροφορία δεν σημαίνει ότι έχετε το δικαίωμα να προβείτε σε εκ νέου διάδοσή της).
Το απόρρητο της επικοινωνίας προβλέπεται και από το άρθρο 19§1 του Συντάγματος:
"1. Το απόρρητο των επιστολών και της ελεύθερης ανταπόκρισης ήεπικοινωνίας με οποιονδήποτε άλλο τρόπο είναι απόλυτα απαραβίαστο.Νόμος ορίζει τις εγγυήσεις υπό τις οποίες η δικαστική αρχή δεν δεσμεύεται από το απόρρητο για λόγους εθνικής ασφάλειας ή για διακρίβωση ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων."
CHECK LIST: ΜΗΠΩΣ ΣΤΟ BLOG ΣΑΣ ΔΙΑΔΙΔΕΤΕ ΜΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΠΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΕ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ (Ε-ΜΑΙL, SMS, ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΗ ΣΥΝΔΙΑΛΕΞΗ, ΗΧΗΤΙΚΟ ΜΗΝΥΜΑ, LOG ΑΠΟ CHAT ROOM, PRIVATE MESSAGE κλπ. ) ΚΑΠΟΙΟΥ ΤΡΙΤΟΥ, ΕΣΤΩ ΚΑΙ ΜΑΖΙ ΣΑΣ, ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΤΗ ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗ ΤΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΔΟΣΗ;
Τέλος, ο κύκλος δικαιωμάτων που δεν πρέπει να παραβιάζονται από την ελεύθερη έκφραση και πρόσβαση στην πληροφορία συμπληρώνεται από το δικαίωμα προστασίας προσωπικών δεδομένων:
"Καθένας έχει δικαίωμα προστασίας από την συλλογή, επεξεργασία καιχρήση, ιδίως με ηλεκτρονικά μέσα, των προσωπικών του δεδομένων, όπωςνόμος ορίζει. Η προστασία των προσωπικών δεδομένων διασφαλίζεται απόανεξάρτητη αρχή, που συγκροτείται και λειτουργεί, όπως νόμος ορίζει" (άρθρο 9Α Συντάγματος).
Προσοχή: προσωπικά δεδομένα δεν είναι μόνο όσα σχετίζονται με την αυστηρά ιδιωτική ζωή κάποιου. Αντιθέτως, προσωπικά δεδομένα είναι κάθε πληροφορία που αφορά ένα συγκεκριμένο πρόσωπο. Η διάδοση προσωπικών δεδομένων απαγορεύεται κανονικά, εκτός αν υπάρχουν συγκεκριμένοι όροι (έχω αναφερθεί αναλυτικά στο post για τα δέκα χρόνια προστασίας προσωπικών δεδομένω, βλ. παρακάτω όλες τις σχετικές αρχές)
CHEK LIST: ΜΗΠΩΣ ΣΤΟ BLOG ΣΑΣ ΔΙΑΔΙΔΕΤΕ ΚΑΠΟΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ;
2. Προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας
Πολύ συχνά αναπαράγουμε μέσω των ιστολογίων έργα τέχνης ή επιστήμης, χωρίς να έχουμε σχετική άδεια. Σε αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει ο κίνδυνος να διωχθούμε για παραβίαση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ή των συγγενικών δικαιωμάτων των δικαιούχων.
Ποια είναι τα έργα (φωτογραφίες, κείμενα, εικαστικά έργα κλπ) που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ελεύθερα; Κατ’ αρχήν, τα δικά μας ή όσων έχουμε την άδεια του δημιουργού(αυτονόητο). Επιπλέον, σύμφωνα με το Νόμο 2121/1993 (περί πνευματικής ιδιοκτησίας) : «Η προστασία του παρόντος νόμου δεν εκτείνεται σε επίσημα κείμενα μετα οποία εκφράζεται η άσκηση πολιτειακής αρμοδιότητας και ιδίως σε νομοθετικά, διοικητικά ή δικαστικά κείμενα,καθώς και στις εκφράσεις της λαϊκής παράδοσης, στις ειδήσεις και στα απλά γεγονότα ή στοιχεία.»
Επομένως αν μια φωτογραφία ή ένα κείμενο αποτελεί απλή αναπαραγωγή μιας είδησης, χωρίς επιπρόσθετη καλλιτεχνική αξία ή άλλη μορφής πρωτοτυπία, νομιμοποιούμαστε να την χρησιμοποιήσουμε στο blog μας.
Επίσης μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αποσπάσματα από πνευματική ιδιοκτησία τρίτων, υπό τους όρους του άρθρου 19 του Νόμου:
«Επιτρέπεται, χωρίς την άδεια του δημιουργού και χωρίς αμοιβή, ηπαράθεση σύντομων αποσπασμάτων από έργο άλλου νομίμως δημοσιευμένου για την υποστήριξη της γνώμης εκείνου που παραθέτει ή την κριτική της γνώμης του άλλου, εφόσον η παράθεση των αποσπασμάτων αυτών είναι σύμφωνη προς τα χρηστά ήθη και η έκταση των αποσπασμάτων δικαιολογείται από τον επιδιωκόμενο σκοπό. Η παράθεση του αποσπάσματος πρέπει νασυνοδεύεται από την ένδειξη της πηγής και των ονομάτων του δημιουργούκαι του εκδότη, εφόσον τα ονόματα αυτά εμφανίζονται στην πηγή.»
CHECK LIST: ΜΗΠΩΣ ΣΤΟ BLOG ΣΑΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ΕΡΓΟ Ή ΜΕΡΟΣ ΕΡΓΟΥ ΣΕ ΕΚΤΑΣΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΣΚΟΠΟ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΣΑΣ Ή ΚΑΤΑΡΓΕΙ ΤΗΝ ΚΑΝΟΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Ή ΔΕΝ ΕΧΕΤΕ ΠΑΡΑΘΕΣΕΙ ΤΗΝ ΕΝΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΠΗΓΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΟΥΧΩΝ;
3. Προστασία των κατατεθέντων σημάτων και logos.
Οι εμπορικές επωνυμίες και τα σήματα φήμης προστατεύονται από την νομοθεσία και η χρήση τους δεν επιτρέπεται για παρόμοιες δραστηριότητες με αυτές για τις οποίες έχουν κατατεθεί («κλάσεις»). Ο σχετικός νόμος είναι ο 2239/1994, ο οποίος μάλιστα βρίσκει μερική αναλογική εφαρμογή και στα domain names. Έτσι πρέπει κάθε φορά να ελέγξει κανείς μήπως η επωνυμία του blog του συμπίπτει με κάποιο προηγούμενο κατοχυρωμένο σήμα.
Έναν πρόχειρο έλεγχο για το αν το domain name σας είναι κατοχυρωμένο από κάποιον ως εμπορικό σήμα μπορείτε να κάνετε στο ακόλουθο site:
http://www.gge.gr/4/search.aspΑυτό το κεφάλαιο χρήζει ιδιαίτερης προσοχής, γιατί η προστασία του σήματος είναι και ποινική.
-CHECK LIST: ΜΗΠΩΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ΩΣ ΤΙΤΛΟ Η DOMAIN NAME ΤΟΥ BLOG ΣΑΣ ΕΝΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΣΗΜΑ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΤΕΘΕΙ ΑΠΟ ΑΛΛΟΝ ΣΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ή ΕΙΝΑΙ ΠΑΣΙΓΝΩΣΤΟ ΣΗΜΑ «ΦΗΜΗΣ»;
Β. Περιορισμοί της ελευθερίας έκφρασης για λόγους προστασίας δημοσίου συμφέροντος.
1. Σε αυτήν την κατηγορία περιορισμών εντάσσονται τα λεγόμενα κρατικά απόρρητα, στα οποία μπορεί κάποιος περιστασιακά ή για υπηρεσιακούς λόγους να αποκτήσει κάποια στιγμή πρόσβαση και φυσικά δεσμεύεται να μην αποκαλύψει. Το ίδιο το Σύνταγμα ορίζει μια τέτοια περίπτωση ως λόγο κατάσχεσης εντύπων, αλλά και ο ποινικός κώδικας σε μια σειρά από άρθρα προστατεύει τα εν λόγω κρατικά απόρρητα. Δεν μπαίνω σε λεπτομέρειες, γιατί είναι μικρής πρακτικής σημασίας.
2. Πιο σημαντικό είναι το επαγγελματικό απόρρητο το οποίο ενδεχομένως δεσμεύει κάποιον. Ιατροί, δημόσιοι υπάλληλοι και ελεύθεροι επαγγελματίες συνήθως δεσμεύονται από ειδικές διατάξεις και κώδικες δεοντολογίας για τις πληροφορίες που περιέρχονται σε αυτούς από την ενάσκηση του επαγγέλματός τους και δεσμεύονται να μην αποκαλύπτουν.
3. «Προσβολή της χριστιανικής και κάθε άλλης γνωστής θρησκείας». Και αυτός είναι λόγος που κατά το Σύνταγμα επιτρέπει την κατάσχεση εντύπου. Επίσης υπάρχει ποινικό αδίκημα («κακόβουλη βλασφημία»), το οποίο όμως βρίσκεται στα όρια της συνταγματικότητας, ενόψει της ελευθερίας της έκφρασης. Στην περίπτωση του βιβλίου του Μίμη Ανδρουλάκη μάλιστα, μια τυπική περίπτωση που θα μπορούσε να ενταχθεί σε αυτό το αδίκημα, κρίθηκε από το δικαστήριο ότι καλύπτεται από την συνταγματική ελευθερία της τέχνης (άρθρο 16). Προσοχή, όμως: η ελευθερία της τέχνης, σε αντίθεση με την ελευθερία διάδοσης των στοχασμών, προβλέπεται από το Σύνταγμα χωρίς περιορισμούς…
4. «Άσεμνα δημοσιεύματα που προσβάλλουν ολοφάνερα την δημόσια αιδώ», υπόκεινται σε κατάσχεση, κατά το Σύνταγμα. Ο νόμος περί ασέμνου, μάλιστα, δεν έχει καταργηθεί. Οπότε: προσοχή, γιατί αν δεν κάνετε «τέχνη» , η τύχη σας είναι στην διακριτική ευχέρεια του εισαγγελέα.
5. «Προσβολή του προσώπου του Προέδρου της Δημοκρατίας, εθνικών συμβόλων κλπ κλπ», επίσης σχεδόν απενεργοποιημένες διατάξεις. Σύμφωνα με την νομολογία του Αρείου Πάγου, ακόμα και η δριμεία κριτική κατά δημόσιων προσώπων είναι ανεκτή στο πλαίσιο της ελεύθερης έκφρασης.
Όσο κι αν είναι αμφισβητούμενες αυτές οι διατάξεις που περιορίζουν την ελευθερία της έκφρασης για χάρη του δημόσιου συμφέροντος, πρέπει πάντα να έχει κανείς κατά νου ότι η αντισυνταγματικότητά τους κρίνεται από το δικαστήριο. Δηλαδή πρέπει κανείς να περάσει από μια δικαστική διαδικασία για να αθωωθεί (και αν), γιατί τυπικά οι διατάξεις αποτελούν ισχύον δίκαιο και μόνο ο δικαστής μπορεί να διαγνώσει την αντισυνταγματικότητά τους.