Σχετικά με τις δυο μάσκες Πάνο, θα ήθελα αν σου είναι εύκολο και έχεις τη μάσκα πρόχειρη, να κάνουμε κάποιες συγκρίσεις. Ίσως να βγει μια άκρη καταγράφοντας κάποια χαρακτηριστικά, ομοιότητες και διαφορές και να κάνουμε κάποιες υποθέσεις.
Αρχικά αυτό που υπάρχει σαν δεδομένο είναι η αγορά τους από την Ελλάδα, τόσο του "δικού σου" όσο και του "δικού μου" τύπου, ενώ κάποιες "του δικού μου" είχαν εξαχθεί και στην Ισπανία, χρησιμοποιούνταν όμως με τα "κλασσικά" φίλτρα της GM30. Έχω επιφυλάξεις για το κατά πόσο οι βουλγάρικες είναι προπολεμικά αγορασμένες ή προέρχονται από ελληνικά λάφυρα, θα κάνω όμως μια "κρούση" σχετικά σε διεθνή φόρουμ, γιατί το θέμα είναι μάλλον κάθε άλλο παρά ξεκάθαρο.
Λέγοντας αυτά, θεωρώ ότι και οι δυο τύποι -όπως είναι μέχρι τώρα καταγεγραμμένοι στη διεθνή συλλεκτική κοινότητα, GM30 και "άγνωστος, προορισμένος για εξαγωγή" δηλαδή- είναι ουσιαστικά ένας, ο GM30, καθώς οι διαφορές τους είναι:
- Το υλικό των φακών (κάποιοι από τους οποίους επιβεβαιωμένα κατασκευάζονταν στην Ελλάδα, με τις χαρακτηριστικές οδηγίες για το χειρισμό και το καθάρισμά τους τυπωμένες πάνω τους στα ελληνικά).
- Το φίλτρο και ο σωλήνας του.
Πλην όμως αυτά είναι αφαιρούμενα και αναλώσιμα κομμάτια, ανταλλακτικά των οποίων λογικό είναι να κατασκευάζονταν εγχώρια. Αν λοιπόν το φίλτρο του "δικού μου" τύπου είναι ελληνικό, τότε μιλάμε απλά για μια ελληνική τροποποίηση της GM30.
Εδώ προκύπτει το ερώτημα γιατί ο ΕΣ χρησιμοποιούσε ταυτόχρονα δυο τύπους του ίδιου υποδείγματος. Είναι ανορθολογικό με βάση την οργάνωση της βιομηχανικής παραγωγής, πρέπει επομένως να υπήρχε λογικά κάποιος λόγος βασισμένος στη χρήση τους. Σε ποιες μονάδες δηλαδή χορηγούνταν, με ποια λογική κτλ.
Δεν μπορώ να διακρίνω καλά στη δική σου μάσκα από τις φωτο, πιστεύω όμως ότι θα υπάρχουν κάποιες κατασκευαστικές διαφορές, οι οποίες έχουν όμως να κάνουν καθαρά με τη χρονολογία κατασκευής. Αν η δική σου είναι του 1937, τότε μάλλον ανήκει στο πρώτο μοντέλο της GM30, κάτι που βλέπω να επιβεβαιώνεται από όσα μπορώ τουλάχιστον να δω από τα χαρακτηριστικά της βαλβίδας εισπνοής, ενώ η δική μου, του 1939 στο τρίτο από τρία συνολικά. Κάθε μοντέλο είχε κάποιες βελτιώσεις σε σχέση με το προηγούμενο. Θα μπορούσες να μου επιβεβαιώσεις -ή όχι- τις διαφορές;
- Στη βαλβίδα εισπνοής, όπου εξωτερικά βιδώνει το φίλτρο, στην εσωτερική πλευρά πρέπει να υπάρχει "γυμνό" μέταλλο. Στη δική μου μάσκα υπάρχουν οι βελτιώσεις του δεύτερου μοντέλου, με μια ενίσχυση από ελαστικό, που προστάτευε τα δόντια, καθώς στο πρώτο μοντέλο αυτά χτυπούσαν επάνω στη βαλβίδα. Στη Γερμανία οι μάσκες του πρώτου μοντέλου συγκεντρώθηκαν και βελτιώθηκαν αργότερα με την προσθήκη του ελαστικού (το '38 νομίζω) και ξαναγύρισαν έτσι σε υπηρεσία, αν όμως η μάσκα βρισκόταν ήδη στην Ελλάδα το '37 μάλλον θα της λείπει. Αν βρίσκεται εκεί, θα έχει ενδιαφέρον να δούμε τις επιμέρους διαφορές τους και να εξετάσουμε το ενδεχόμενο αυτό το κομμάτι να κατασκευάστηκε εγχώρια.
- Από όσο βλέπω στη δική σου η βαλβίδα εκπνοής, ακριβώς από κάτω είναι επίσης "γυμνή", χαρακτηριστικό του πρώτου μοντέλου, ενώ η δική μου έχει το προβλεπόμενο για το δεύτερο και τρίτο μοντέλο κάλυμμα, το οποίο την κρατούσε πιο καθαρή.
Μια φωτο από τη δική μου, με τις βαλβίδες εισπνοής-εκπνοής (πάνω με το ελαστικό και κάτω με το μαύρο διάτρητο κάλυμμα αντίστοιχα).
- Τρίτη και τελευταία με βάση το μοντέλο, η βαλβίδα εκπνοής της δικής σου πρέπει εξωτερικά να μοιάζει με "σχάρα", ενώ η δική μου έχει μικρές τρύπες.
Αυτό που θα είχε το πραγματικό ενδιαφέρον θα ήταν να δούμε τις πιθανές μη κατασκευαστικές διαφορές ή να βρούμε τις ομοιότητές τους.
Η GM30 προοριζόταν τόσο για τις ένοπλες δυνάμεις (Wehrmacht) όσο και για την αεράμυνα και την πολιτική αγορά, χωρίς επιμέρους διαφοροποιήσεις πέρα από την ονοματολογία, αφού αυτή της αεράμυνας και η "πολιτική" ονομάζονταν S-Maske. Η δική μου είναι μια τέτοια S-Maske, καθώς στο εσωτερικό, στο μέτωπο υπάρχει η σχετική αναφορά στην παράγραφο 8 του νόμου περί αεράμυνας (Luftschutzgesetz) και ο κωδικός RL του κατασκευαστή (Auer, RL1 - 38/3). Έχει επίσης τη γερμανική σφραγίδα αποδοχής του Waffenamt, πιστοποιόντας με βάση τον προαναφερθέντα νόμο ότι το προϊόν, προερχόμενο από τον ιδιωτικό τομέα, πληρούσε τις κρατικές προδιαγραφές.
Έχει και η δική σου την ίδια αναφορά στον Luftschutzgesetz και τη σφραγίδα του Waffenamt;
Συγγνώμη για τις φωτογραφίες, δεν είναι καθαρές.
Και τέλος, μια ακόμη ερώτηση. Επειδή δε φαίνεται καλά στη φωτο, υπάρχει κάποιος αριθμός στο εξωτερικό, στο μέτωπο, ανάμεσα στους φακούς; Στον δικό μου τύπο υπάρχει το παράδοξο ότι ενώ οι γερμανικές μάσκες αριθμούνται με βάση το μέγεθος από το 1 ως το 3, με το 1 να είναι το μεγαλύτερο, αυτές των εξαγωγών αριθμούνται ανάποδα, με το 1 να είναι το μικρότερο. Αν έχει αριθμό, θα μπορούσες να μετρήσεις τις διαστάσεις της;
