Σύντομη Ιστορία του Κυπριακού Νομίσματος
Το κυπριακό νόμισμα έχει ιστορία πάνω από 2.500 χρόνια. Το πρώτο κυπριακό νόμισμα κόπηκε τον 6ο αιώνα π.Χ. και ήταν ασημένιο.
Η ιστορία του κυπριακού νομίσματος ακολουθεί την κατά καιρούς πολυκύμαντη και ταραχώδη πορεία της ιστορίας της Κύπρου και είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, εφόσον οι διάφοροι κατακτητές που πέρασαν από το νησί εισήγαγαν τη δική τους νομισματική μονάδα. Ως εκ τούτου, στην κυπριακή ιστορία του νομίσματος έχουν καταγραφεί, μεταξύ άλλων, ο στατήρας, ο οβολός, Ρωμαϊκά και Βυζαντινά νομίσματα, το γρόσσο, το δηνάριο, το κάρτζι, ο παράς, η πιάστρα και η λίρα.
Με την εγκαθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1960, η κυπριακή λίρα καθορίσθηκε ως η νομισματική μονάδα του κράτους. Αρχικά η κυπριακή λίρα υποδιαιρείτο σε 1.000 μιλς. Το 1983, εισήχθη νέα υποδιαίρεση της κυπριακής λίρας, το σεντ, σε αντικατάσταση του μιλ. Το νομισματικό σύστημα παρέμεινε το ίδιο, εφόσον η κυπριακή λίρα συνέχισε να είναι η νομισματική μονάδα της Κύπρου, με μόνη αλλαγή την υποδιαίρεσή της σε 100 σεντ αντί σε 1.000 μιλς.
Με την ένταξη της Κύπρου στη ζώνη του ευρώ την 1η Ιανουαρίου 2008, το ευρώ αντικατέστησε την κυπριακή λίρα ως το νόμισμα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Κέρματα της Κυπριακής Δημοκρατίας
Κατά τα πρώτα χρόνια της Κυπριακής Δημοκρατίας κυκλοφορούσαν τα κέρματα του δεκαδικού συστήματος που εισήγαγε η Βρετανική αποικιακή διοίκηση το 1955.
Το 1963, λίγο πριν την ίδρυση της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (ΚΤΚ), εκδόθηκαν από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας, μέσω του Γενικού Λογιστή, τα πρώτα κέρματα της Δημοκρατίας, τα οποία ακολουθούσαν το δεκαδικό σύστημα που εισήχθηκε από τη Βρετανική διοίκηση το 1955. Σύμφωνα με το σύστημα αυτό μια κυπριακή λίρα υποδιαιρείτο σε 1000 μιλς. Οι υποδιαιρέσεις των κερμάτων παρέμειναν οι ίδιες, με εξαίρεση την κατάργηση των 3 μιλς, της μικρότερης υποδιαίρεσης του Βρετανικού συστήματος, και την εισαγωγή του ενός μιλ ως μικρότερης υποδιαίρεσης. Αναλυτικά κυκλοφορούσαν κέρματα με ονομαστικές αξίες 1 μιλ, 5, 25, 50 και 100 μιλς.
Με την ίδρυσή της τον Ιούνιο του 1963, η ΚΤΚ κατέστη υπεύθυνη για την έκδοση του νομίσματος της Δημοκρατίας. Στα χρόνια που ακολούθησαν η ΚΤΚ πραγματοποίησε πολλές εκδόσεις κερμάτων, αρχικά σε μιλς και αργότερα σε σεντ.
Στις 3 Οκτωβρίου 1983, η ΚΤΚ εισήγαγε, με την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου, το δεκαδικό σύστημα με υποδιαίρεση της κυπριακής λίρας σε 100 σεντ. Με την αλλαγή αυτή τέθηκαν σε κυκλοφορία κέρματα με ονομαστικές αξίες ½, 1, 2, 5, 10 και 20 σεντ. Επιπρόσθετα, τον Οκτώβριο του 1991, κυκλοφόρησε κέρμα ονομαστικής αξίας 50 σεντ, με σκοπό τη σταδιακή αντικατάσταση του τραπεζογραμματίου της ίδιας αξίας. Στη συνέχεια, το 1992, το κέρμα του ½ σεντ έπαυσε να είναι νομίμως κυκλοφορούν χρήμα και αποσύρθηκε.
Με την υιοθέτηση του ευρώ ως νομισματικής μονάδας της Κύπρου τέθηκαν σε κυκλοφορία τα κέρματα ευρώ και αποσύρθηκαν τα κέρματα της κυπριακής λίρας.