Καλώς όρισες  

Καλώς όρισες  

Καλώς όρισες  

Καλώς όρισες 

ναι συγνώμη, μπερδεύτικα εγώ 

Το έχω πάρει πρόσφατα αλλά δεν έχω προλάβει να το διαβάσω ακόμα. Καταπληκτικό φαίνεται!!!!

Σειρά με τα οκτώ ελληνικά κέρματα ευρώ κοπής 2017 (PROOF COIN SET) σε κασετίνα



Στο κέρμα του 1 λεπτού απεικονίζεται μια τριήρης, που αποτελούσε το κυριότερο πλοίο της Αθηναϊκής Δημοκρατίας των κλασικών χρόνων.

Στο κέρμα 2 λεπτών απεικονίζεται ο δρόμωνας ή κορβέτα που ήταν ένας από τους τύπους των πλοίων που χρησιμοποιήθηκαν κατά την διάρκεια του Εθνικού Απελευθερωτικού Αγώνα (1821-1827).

Στο κέρμα 5 λεπτών απεικονίζεται ένα δεξαμενόπλοιο που συμβολίζει το τολμηρό επιχειρηματικό πνεύμα στη σύγχρονη εμπορική ναυτιλία.

Στο κέρμα 10 λεπτών απεικονίζεται η μορφή του Ρήγα Φεραίου-Βελεστινλή (1757-1798).

Στο κέρμα των 20 λεπτών απεικονίζεται η μορφή του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννη Καποδίστρια (1771-1831).

Στο κέρμα των 50 λεπτών απεικονίζεται η μορφή του Ελευθερίου Βενιζέλου (1846-1936).

Στο κέρμα του 1 ευρώ απεικονίζεται αντίγραφο όψης αθηναϊκού τετράδραχμου του 5ου π.Χ. αιώνα που φέρει παράσταση γλαύκας, συμβόλου της θεάς Αθηνάς.

Στο κέρμα των 2 ευρώ απεικονίζεται η απαγωγή της Ευρώπης από τον μεταμορφωμένο σε ταύρο Δία, όπως απεικονίζεται σε ψηφιδωτό του 3ου μ.Χ αιώνα που βρέθηκε στη Σπάρτη.

Σειρά με τα οκτώ ελληνικά κέρματα ευρώ κοπής 2017 σε συσκευασία τρίπτυχου εντύπου Blister
θέμα: «ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ – ΚΡΗΤΗ»





Η Κρήτη είναι το μεγαλύτερο και πολυπληθέστερο νησί της Ελλάδας και το πέμπτο σε έκταση μεγαλύτερο της Μεσογείου, μετά τη Σικελία, τη Σαρδηνία, την Κύπρο και την Κορσική. Πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη της είναι το Ηράκλειο, το οποίο είναι έδρα της περιφέρειας Κρήτης που συμπεριλαμβάνει γειτονικά νησιά και νησίδες. Με πληθυσμό 623.065 κατοίκων, περίπου 160 χιλιόμετρα νότια της ελληνικής ηπειρωτικής χώρας και εκτεινόμενη από τα δυτικά προς τα ανατολικά, βρέχεται βόρεια από το Κρητικό και νότια από το Λιβυκό πέλαγος. Αποτελεί σημαντικό κομμάτι της οικονομίας και της πολιτισμικής κληρονομιάς της Ελλάδας, διατηρώντας τα δικά της πολιτισμικά στοιχεία. Κατά τα έτη 3000 π.Χ.-1400 π.Χ. άκμασε στο νησί ο Μινωικός πολιτισμός, ένας από τους πρώτους πολιτισμούς της Ευρώπης, με κυριότερα κέντρα του την Κνωσό, την Κυδωνία και τη Φαιστό. Θρησκευτικά, η Εκκλησία της Κρήτης είναι ημιαυτόνομη, εξαρτώμενη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.

Η Κρήτη είναι το μεγαλύτερο νησί στην Ελλάδα και το δεύτερο μεγαλύτερο της ανατολικής Μεσογείου μετά την Κύπρο. Βρίσκεται στο νότιο άκρο του Αιγαίου πελάγους και καλύπτει μια περιοχή 8.336 km². Ο μόνιμος πληθυσμός της είναι 623.065 κάτοικοι, ενώ ο πραγματικός, de facto, 682.928 σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Έχει μήκος περίπου 260 χιλιόμετρα και ποικίλλει στο πλάτος από μέγιστο 60 χιλιομέτρων, από το ακρωτήριο Δίον έως το ακρωτήριο Λίθινο, σε ελάχιστο 12 χιλιομέτρων στον ισθμό της Ιεράπετρας στην ανατολική Κρήτη. Η ακτογραμμή της παρουσιάζει βαθύ γεωγραφικό διαμελισμό, ο οποίος παρουσιάζει στην Κρήτη πάνω από 1.000 χιλιόμετρα ακτών.

Το νησί είναι εξαιρετικά ορεινό με τρεις κύριες οροσειρές, τα Λευκά Όρη (2454 μ.), την Ίδη (Ψηλορείτης) (2454 μ.) και τη Δίκτη (Λασιθιώτικα Όρη) (2148 μ.) που το διασχίζουν κατά σειρά από τη δύση ως την ανατολή. Επιπλέον ορεινοί όγκοι είναι αυτοί της Θρυπτής (1476 μ) στα ανατολικά και τα Αστερούσια Όρη (1231 μ.) στα νότια. Σ' αυτά τα βουνά οφείλεται η ύπαρξη εύφορων οροπεδίων, όπως ο Ομαλός στα Λευκά Όρη, η Νίδα στην Ίδη και το Λασίθι, και το Καθαρό στη Δίκτη. Στο νησί υπάρχουν σημαντικά σπήλαια όπως το Δικταίο και το Ιδαίο άντρο. Κύριο μορφολογικό χαρακτηριστικό της Κρήτης είναι τα επιβλητικά φαράγγια όπως το διάσημο φαράγγι της Σαμαριάς, το φαράγγι Ίμπρου, το Κουρταλιώτικο φαράγγι, το Χα και το Φαράγγι των Νεκρών.

Η προέλευση της λέξης Κρήτη δεν έχει καθορισθεί με βεβαιότητα. Υπάρχουν διάφορες αντικρουόμενες ετυμολογίες, κατά τις οποίες μία από τις Εσπερίδες ονομαζόταν Κρήτη, όπως Κρήτη ονομαζόταν και η σύζυγος του βασιλιά Μίνωα, καθώς και μία από τις νύμφες που παντρεύτηκε ο Δίας Άμμων. Επίσης, ο Κρης, γιος του Δία και της νύμφης Ίδας θεωρείται να έχει δώσει το όνομα του στην Κρήτη, ειδικά αφού το υψηλότερο βουνό του νησιού φέρει το όνομα της μητέρας του.

Η Κρήτη, σύμφωνα με πρόσφατα ευρήματα, κατοικείται ήδη από την Παλαιολιθική εποχή, ενώ παρουσιάζει συνεχή ανθρώπινη παρουσία τα τελευταία 10 χιλιάδες χρόνια. Αν και ο Μινωικός πολιτισμός αναπτύχθηκε κυρίως στο Κρητικό και Αιγαιοπελαγίτικο έδαφος, η Κρήτη εμφανίζει ξεχωριστή θέση στην ελληνική μυθολογία και πρωταγωνιστεί στον ελληνικό πολιτισμό από τις απαρχές του.

Ο Δίας, ο πατέρας Θεών και ανθρώπων, κατά την αρχαία ελληνική μυθολογία, γεννήθηκε στο Δικταίο Άντρο. Αφού απήγαγε την Ευρώπη από τις ακτές της Φοινίκης, στο σημερινό Λίβανο, κατέφυγαν στην Κρήτη, όπου και συνευρέθησαν. Ο μύθος τοποθετεί την πράξη κάτω από τον αειθαλή πλάτανο της Γόρτυνος, αρχαίας πρωτεύουσας του νησιού, αλλά και ολόκληρης της Κυρηναϊκής κατά το απόγειο της ακμής της επί Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Το δένδρο της Γόρτυνος διατηρείται ως τις μέρες μας ως ένας από τους ελάχιστους διασωθέντες αειθαλείς πλατάνους. Η Ευρώπη γέννησε τρεις γιους, τους Μίνωα, Ραδάμανθυ και Σαρπηδόνα. Ο βασιλιάς Μίνωας, αφού υπέταξε το νησί, παντρεύτηκε τη μάγισσα Πασιφάη, αδελφή της Καλυψώς και της Κίρκης, ομηρικών ηρωίδων της Οδύσσειας. Αφιέρωσε ναό στον Ποσειδώνα, θεό της θάλασσας, θυσιάζοντας προς τιμήν του έναν πελώριο λευκό ταύρο. Το ζώο, προσφορά στο Μίνωα από τον Ποσειδώνα, ήταν τόσο όμορφο που εκείνος αποφάσισε να το αντικαταστήσει και να θυσιάσει έναν υποδεέστερο ταύρο στην θέση του. Το μένος του Ποσειδώνα για την ιερόσυλη απόφαση του Μίνωα τον οδήγησε στο να καταραστεί την Πασιφάη να ερωτευθεί σφοδρά τον ταύρο. Εκείνη για να ικανοποιήσει τον πόθο της κρύφθηκε μέσα στο ξύλινο ειδώλιο αγελάδας, που κατασκεύασε ο αρχιτέκτονας Δαίδαλος και συνευρέθηκε με το ζώο. Ο καρπός της πράξης, μισός άνθρωπος και μισός ταύρος, ήταν το μυθικό τέρας Μινώταυρος, το οποίο αμέσως μετά τη γέννησή του φυλακίσθηκε στον Λαβύρινθο, που κατασκεύασε ο Δαίδαλος. Η πόλη της Αθήνας υποχρεώθηκε θεσμικά να στέλνει κάθε χρόνο 10 νέους και 10 νέες για να τρέφεται ο Μινώταυρος. Αργότερα, εξολοθρεύτηκε από τον Αθηναίο πρίγκηπα Θησέα, απαλλάσσοντας την Αθήνα από το βάρβαρο θεσμό.

Η Κρήτη είναι ένας από τους δημοφιλέστερους ελληνικούς προορισμούς διακοπών. Το 15% των συνολικών αφίξεων, λιμένα και αερολιμένα, στη χώρα γίνονται μέσω της πόλης του Ηρακλείου. Το 2006 οι ναυλωμένες πτήσεις στο Ηράκλειο αριθμούσαν το 20% του συνόλου των πτήσεων ναύλωσης στη χώρα και συνολικά, περισσότεροι από δύο εκατομμύρια τουρίστες επισκέφθηκαν την Κρήτη κατά το έτος αυτό. Η αύξηση αυτή στον τουρισμό απεικονίζεται στον αριθμό κλινών των ξενοδοχείων, ο οποίος αυξήθηκε στην Κρήτη κατά 53% από το 1986 ως το 1991, ενώ το υπόλοιπο της Ελλάδας παρουσίαζε αύξηση των 25%. Η σημερινή τουριστική υποδομή στην Κρήτη εξυπηρετεί μεγάλο εύρος προτιμήσεων, από μεγάλα, πολυτελή ξενοδοχεία, με όλες τις προδιαγεγραμμένες εγκαταστάσεις (πισίνες, εγκαταστάσεις αθλητισμού και αναψυχής κλπ), έως μικρότερα ιδιόκτητα οικογενειακά διαμερίσματα ή οργανωμένες κατασκηνώσεις. Η πρόσβαση των επισκεπτών στο νησί γίνεται αεροπορικώς μέσω του διεθνούς αερολιμένα στο Ηράκλειο και των κρατικών αερολιμένων στα Χανιά και στη Σητεία, ή ακτοπλοϊκώς στους λιμένες Ηρακλείου, Χανίων, Ρεθύμνου, Αγίου Νικολάου, Σητείας και Καστελίου Κισσάμου.

Συλλεκτικό νόμισμα ονομαστικής αξίας €5
θέμα: «175 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΥΖΗ»





Γύζης Νικόλαος
(1842 Σκλαβοχώρι Τήνου - 1901 Μόναχο)

Έζησε τα πρώτα παιδικά του χρόνια στην Τήνο και το 1850 εγκαταστάθηκε με τον πατέρα του στην Αθήνα, προκειμένου να του δοθεί η δυνατότητα να καλλιεργήσει συστηματικά την κλίση του προς τη ζωγραφική. Λόγω του νεαρού της ηλικίας του, παρακολούθησε μαθήματα στο Πολυτεχνείο ως ακροατής. Ενεγράφη επισήμως πια το 1854 και φοίτησε έως το 1864 με δασκάλους τους Φίλιππο Μαργαρίτη, Αγαθάγγελο Τριανταφύλλου, Raffaelo Ceccoli, Ludwig Thiersch, Πέτρο Παυλίδη - Μινώτο και Βασίλειο Καρούμπα - Σκόπα. Το 1859 έλαβε μέρος στην έκθεση των Ολυμπίων. Το 1862, με σύσταση του συμπατριώτη και στενού του φίλου Νικηφόρου Λύτρα, γνώρισε τον εύπορο Τηνιακό και μετέπειτα πεθερό του Νικόλαο Νάζο, ο οποίος τον βοήθησε να λάβει υποτροφία από το Ίδρυμα Ευαγγελιστρίας Τήνου. Στα μέσα του 1865 αναχώρησε για το Μόναχο, όπου μαθήτευσε κοντά στον Hermann Anschutz και τον Alexander von Wagner στην Ακαδημία Καλών Τεχνών, πριν γίνει δεκτός, το 1868, στην τάξη του Karl von Piloty. Στο Μόναχο μυήθηκε στην καλλιτεχνική ζωή από το Λύτρα, που ήταν εγκατεστημένος εκεί ήδη από το 1860, και γρήγορα έγινε δεκτός στον κύκλο του Leibl, ενώ συνδέθηκε φιλικά με τους ζωγράφους Franz von Defregger, Eduard Kurzbauer και, αργότερα, με το Franz von Lenbach. Μετά τις συμμετοχές του σε εκθέσεις στο Μόναχο και τη Βιέννη, αναχώρησε το 1872 για την Ελλάδα, όπου παρέμεινε δύο χρόνια. Το ταξίδι στην Ανατολή, που πραγματοποίησε ενδιαμέσως, το 1873, μαζί με το Λύτρα, επηρέασε καθοριστικά την αντίληψη και την απόδοση του χρώματος και του φωτός στο έργο του. Επέστρεψε, οριστικά πλέον, στο Μόναχο το 1874, όπου μετείχε συστηματικά στις ετήσιες και τις διεθνείς εκθέσεις του Glaspalast. Το 1875 έγινε μέλος του καλλιτεχνικού συλλόγου "Αllotria". Στην Παγκόσμια Έκθεση του Παρισιού το 1878, όπου συμμετείχε στο γερμανικό τμήμα, απέσπασε το τρίτο βραβείο, και το 1879 ήταν μέλος της κριτικής επιτροπής στη Διεθνή Έκθεση του Μονάχου. Στα 1878 - 1880 εκτέλεσε την οροφογραφία του Μουσείου Διακοσμητικών Τεχνών στο Kaiserslautern. Το 1880 έγινε επίτιμο μέλος της Ακαδημίας των Ωραίων Τεχνών, το 1882 αναπληρωτής καθηγητής στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου και έξι χρόνια αργότερα, το 1888, τακτικός καθηγητής. Εκτός από την ηθογραφία, τη νεκρή φύση και το πορτρέτο, ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1880 ο Γύζης θα στραφεί προς τα ιδεαλιστικά - αλληγορικά θέματα, που είχε προσεγγίσει ήδη από τα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, και θα αναδειχθεί έτσι σε εκφραστή ενός νέου πνεύματος που εκείνη την εποχή καλλιεργείτο στο Μόναχο προαναγγέλλοντας το Jugendstil. Το 1887 σχεδίασε τη σημαία του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου της Αθήνας, ενώ ένα χρόνο αργότερα, με το "Πνεύμα της Τέχνης" για την 3η Διεθνή Έκθεση του Μονάχου, στράφηκε προς τον τομέα της καλλιτεχνικής αφίσας. Το 1892 κέρδισε χρυσά μετάλλια στη Διεθνή Έκθεση του Μονάχου και στη Μαδρίτη, εξελέγη δε μέλος της κριτικής επιτροπής της Διεθνούς Έκθεσης του Σικάγου του 1893, χρονιά κατά την οποία εικονογράφησε και το διήγημα του Δημητρίου Βικέλα "Φίλιππος Μάρθας". Το 1895 πραγματοποίησε το τελευταίο του ταξίδι στην Ελλάδα. Το 1896 ολοκλήρωσε το Δίπλωμα των Ολυμπιακών Αγώνων, ενώ τα χρόνια 1895 - 1899 φιλοτέχνησε τη μεγάλη ιδεαλιστική σύνθεση "Η Αποθέωση της Βαυαρίας" για το Μουσείο Διακοσμητικών Τεχνών της Νυρεμβέργης. Το 1899 απέστειλε τη "Δόξα" στην έκθεση της Αθήνας, ενώ το 1900 τα έργα του Νέος Αιώνας και Εαρινή Συμφωνία παρουσιάστηκαν στην Παγκόσμια Έκθεση στο Παρίσι, και στο Glaspalast η μεγάλη σύνθεση "Ιδού ο Νυμφίος", που εντάσσεται στα θρησκευτικά οράματα, τα οποία δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει. Το 1901 πραγματοποιήθηκε στο Glaspalast μεταθανάτια έκθεση αφιερωμένη στους εκλιπόντες Wilhelm Leibl, Arnold Bocklin και Νικόλαο Γύζη. Ένα χρόνο αργότερα δημοσιεύτηκε η βιογραφία του από το Marcel Montandon. Το 1928 η Εταιρεία Φιλοτέχνων οργάνωσε στο Ιλίου Μέλαθρον αναδρομική έκθεση, που περιελάμβανε τετρακόσια εξήντα τρία έργα του. Το 2001 η Εθνική Πινακοθήκη Αθηνών παρουσίασε μεγάλη αναδρομική έκθεση του έργου του με τη συμπλήρωση εκατό ετών από το θάνατό του.

Κυρίαρχη μορφή της "Σχολής του Μονάχου", ο Γύζης επηρέασε την πορεία της ελληνικής τέχνης με το ζωγραφικό του έργο, ενώ σημαντική είναι η θέση του και στη γερμανική ιστορία της τέχνης του 19ου αιώνα. Στις ηθογραφίες του κατόρθωσε να υπερβεί το επίπεδο της απλής διήγησης, ενώ το διαμέτρημά του αναδεικνύεται στο ιδεαλιστικό, αλληγορικό και θρησκευτικό του έργο, τομείς στους οποίους συμβάδισε με τις αναζητήσεις του πρωτοποριακού κινήματος Jugendstil.

Αργυρό νόμισμα (mini silver) ονομαστικής αξίας €6
θέμα: «ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΤΟΣ ΒΙΩΣΙΜΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ»



Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ενέκρινε την καθιέρωση του 2017 ως Διεθνούς Έτους Βιώσιμης Τουριστικής Ανάπτυξης. Το ψήφισμα, που εγκρίθηκε στις 4 Δεκεμβρίου, αναγνωρίζει “τη σημασία του διεθνούς τουρισμού και ειδικότερα του χαρακτηρισμού ενός διεθνούς έτους βιώσιμου τουρισμού για την ανάπτυξη και την προώθηση της καλύτερης κατανόησης μεταξύ των λαών διεθνώς, που οδηγεί σε μια μεγαλύτερη συνειδητοποίηση της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς των διαφόρων πολιτισμών και επιφέρει μια καλύτερη εκτίμηση των εγγενών αξιών των πολιτισμών, συμβάλλοντας έτσι στην ενίσχυση της ειρήνης στον κόσμο”.

“Η καθιέρωση από τον ΟΗΕ του 2017 ως Διεθνούς Έτους Βιώσιμης Τουριστικής Ανάπτυξης είναι μια μοναδική ευκαιρία για την προώθηση της συμβολής του τουριστικού τομέα στους τρεις ‘πυλώνες’ της βιωσιμότητας - οικονομία, κοινωνία και περιβάλλον, ενώ ευαισθητοποιεί παράλληλα για τις πραγματικές διαστάσεις ενός τομέα που συχνά υποτιμάται”, δήλωσε ο γενικός γραμματέας του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (UNWTO), Taleb Rifai. “Ως κορυφαία υπηρεσία του ΟΗΕ για την πρωτοβουλία αυτή, ο UNWTO ανυπομονεί να προχωρήσει στην οργάνωση και εφαρμογή του Διεθνούς αυτού Έτους, σε συνεργασία με κυβερνήσεις, συναφείς οργανισμούς των Ηνωμένων Εθνών, άλλους διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς και όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς”, πρόσθεσε.

Η απόφαση αυτή ακολουθεί την αναγνώριση από τους παγκόσμιους ηγέτες στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για την Αειφόρο Ανάπτυξη “Ρίο+20”, ότι “ο καλά σχεδιασμένος και καλά διαχειριζόμενος τουρισμός” μπορεί να συμβάλει στις τρεις διαστάσεις της βιώσιμης ανάπτυξης, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και στο εμπόριο.

Η απόφαση να καθιερωθεί το 2017 ως Διεθνές Έτος Βιώσιμης Ανάπτυξης Τουρισμού έρχεται σε μια ιδιαίτερα σημαντική στιγμή που η διεθνής κοινότητα “αγκαλιάζει” τη νέα Ατζέντα 2030 και τους Στόχους Αειφόρου Ανάπτυξης - Sustainable Development Goals (SDGs), η οποία εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών τον περασμένο Σεπτέμβριο. Ο τουρισμός περιλαμβάνεται μεταξύ των στόχων, στο πλαίσιο των τριών SDGs - SDG 8: προώθηση βιώσιμης, χωρίς αποκλεισμούς οικονομικής ανάπτυξης, πλήρη και παραγωγική απασχόληση και αξιοπρεπή εργασία για όλους, SDG 12: βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή και SDG 14: διατήρηση και αειφόρο χρήση των ωκεανών, των θαλασσών και των θαλάσσιων πόρων για την αειφόρο ανάπτυξη.

Αργυρό νόμισμα (silver) ονομαστικής αξίας €10
θέμα: «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ -ΛΥΡΙΚΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ - ΣΑΠΦΩ»




Η Σαπφώ θεωρείται η σημαντικότερη λυρική ποιήτρια της αρχαιότητας. Έγραψε το έργο της στη λεσβιακή διάλεκτο. Είχε παντρευτεί τον Κερκύλα, με τον οποίο είχαν απέκτησε μία κόρη την Κλεΐδα. Σύμφωνα με περιγραφές ήταν μικρόσωμη, μελαχρινή («μικρά και μέλαινα») και χαρούμενη γυναίκα. Ήταν σύγχρονη του Αλκαίου του Πιττακού και του Σόλωνος του μεγάλου νομοθέτη που την λάτρευε.

Γεννήθηκε στην Ερεσό της Λέσβου το 630 π.Χ. και πέθανε το 570 π.Χ. Υπήρξε η διασημότερη Ελληνίδα γυναίκα, όσο ζούσε όλη η Ελλάδα την τιμούσε. Για την προσφορά της στα γράμματα και τις τέχνες υμνήθηκε από αρχαίους σοφούς. Ο Σωκράτης την ονόμαζε ''η ωραία'' ο Πλάτων την ύμνησε ως «σοφή» και «δέκατη Μούσα», «Εννέα τινές φασιν τας μούσας είναι. Εγώ δε φημί Λεσβίαν Μούσαν την δεκάτην.» ο Ανακρέων «ηδυμελή», ο Λουκιανός «μελιxρόν καύχημα Λεσβίων» ο Στράβων «θαυμαστόν τέρας» και ο Ιουλιανός «θηλυκό Όμηρο» και «τιμή Λεσβίων γυναικών», Ο Οράτιος αναφέρει ότι ακόμα και οι νεκροί στον κάτω κόσμο ακούν τα τραγούδια της με θαυμασμό σε ιερή σιγή. Η Σαπφώ έγραψε ερωτικά ποιήματα, ύμνους στους θεούς και τραγούδια του γάμου. Tα ποιήματα της τα μελοποιούσε και τα τραγουδούσε παίζοντας το έγχορδο μουσικό όργανο ''Άρπα''.

Για την Σαπφώ όλα τα πάθη, οι πόθοι, οι ζήλειες και χωρισμοί δεν είναι παρά ύμνοι στον έρωτα και στο πάθος. Η ποίησή της εκφράζει έντονο ερωτισμό και λυρισμό. Εκτός από μικρά αποσπάσματα, έχουν διασωθεί ολόκληρα μόνο ένας Ύμνος στην Αφροδίτη («Ποικιλόθρον' αθάνατ' Αφροδίτα»), η Ωδή «Ότωι τις έραται» και ένα αναφερόμενο στο μύθο της Ηούς (Αυγής) και του Τιθωνού, που ανακαλύφθηκε από αποκατάσταση παπύρου της Οξυρρύγχου και εκδόθηκε το 2005. Αυτά υπάρχουν μεταφρασμένα στις περισσότερες ευρωπαϊκές γλώσσες. Ένας θρύλος αναφέρει ότι ο Θάνατος της Σαπφούς συνέβη στην Λευκάδα. Λέγεται ότι απογοητευμένη επειδή ο αγαπημένος της Φάωνας αρνήθηκε τον έρωτά της, πήδηξε στο ακρωτήριο του Λευκάτα στη Λευκάδα στη θάλασσα και πνίγηκε. Επειδή όμως η Σαπφώ πέθανε σε ηλικία 60 περίπου ετών ο θρύλος αυτός πρέπει να θεωρηθεί υπερβολικός. Πιθανότατα πρόκειται για παρερμηνεία κάποιου ποιήματός της, όπου η Σαπφώ εξυμνεί την ομορφιά του Φάωνα. Μετά τον θάνατό της στην πατρίδα της Λέσβο έκοψαν νόμισμα με τη μορφή της και στήθηκαν αγάλματά της.


Οι Χριστιανοί συκοφάντησαν με αισχρές κατηγορίες την εθνική λυρική μας ποιήτρια που ύμνησε την ομορφιά του έρωτα. Ο Χριστιανός Τατιανός καταφερόμενος κατά των Ελλήνων αναφέρει: «Έπειτα πως δεν ντρέπεσθε, να έχετε τόσες ποιήτριες όχι για τίποτε χρήσιμο, άπειρες πόρνες; ...Και η μεν Σαπφώ γύναιον πορνικόν, ερωτομανές, και την εαυτής ασέλγειαν άδει.» (Τατιανός: «Προς Έλληνας», παρ. 33-34, βλ.».] Οι ανέραστοι Άγιοι Πατέρες φόρτωσαν την γυναικεία ομοφυλοφιλία στην Ελληνίδα Σαπφώ και όχι στην Χριστιανή πόρνη την «αγία» Μαρία την Αιγυπτία. Καταδίκασαν την λυρική μας ποιήτρια γιατί ύμνησε την Ατθίδα, την Ανακτορία, την Μεγάρα, την Τελέσιππα, την Γοργώ, την Γύριννα, την Δίκα, την Κυδρώ, την Γογγύλη, την Σελήνη, όπως ύμνησε τον Άδωνι, την Αφροδίτη τα άστρα, την φεγγαρόλουστη θάλασσα, και την ασημένια Σελήνη. Με την πυρπόληση το 380 μ.Χ. της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, από τους Χριστανούς καταστράφηκε και το ποιητικό έργο της Σαπφούς. Κατά τον 7ο αιώνα μ.Χ. υπήρχαν ακόμα ποιήματά της και διαβάζονταν στην Αίγυπτο και στην Κωνσταντινούπολη.

Η ολοκληρωτική εξαφάνιση του έργου της έγινε το 1073 μ.Χ. Τότε τα ποιήματα της Σαπφούς και του Αλκαίου κάηκαν δημόσια ....στην ιερή φωτιά από τους Χριστιανούς στην Κωνσταντινούπολη. Ο πυρπολισμός των βιβλίων της και η καταστροφή των αγαλμάτων της έγινε γιατί η Σαπφώ ήταν, ελεύθερη εκφράστρια του έρωτα και του πνεύματος, των Ολυμπίων Θεών που ήταν αντίθετα με το ανατολίτικο πνεύμα της νέας θρησκείας των καμηλιέρηδων.

Επειδή η Σαπφώ κατηγορήθηκε άδικα ότι είχε ομοφυλοφιλικές σχέσεις με τις μαθήτριές της, η λέξη του ονόματος της απέκτησε νέα σημασία και χρησιμοποιείται διεθνώς για τον χαρακτηρισμό της ομοφυλόφιλης γυναίκας.

Η χρήση των λέξεων Lesbian, Lesbiac που χρησιμοποιείται από άτομα και ομάδες ομοφυλοφίλων γυναικών έχει δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στους κατοίκους ή τους καταγόμενους από την Λέσβο.

Σήμερα η Ερεσός αποτελεί την Μέκκα του γυναικείου ομοφυλοφιλικού κινήματος. Κάθε καλοκαίρι πλήθος γυναικών, συρρέουν και οργανώνουν εκδηλώσεις και συνέδρια για να διευρύνουν την γνώση τους και να απολαύσουν τον έρωτα στη πόλη που γεννήθηκε η Σαπφώ. Στη νεότερη Ποίηση η Σαπφώ επηρέασε τον λόρδο Βύρωνα, και τον Λεοπάρντι. Την Σαπφώ υπερασπίστηκαν μεγάλοι φιλόλογοι όπως οι Βέλκερ, Κλάιν, Σρίφτ, Ρέιναχ, Βιλαμόβιτς, που προσπάθησαν να αποκαταστήσουν ηθικά την μεγάλη ποιήτρια όλων των εποχών. Ο σύγχρονος ποιητής μας Οδυσσέας Ελύτης που κατάγεται από την Λέσβο, περιέγραψε την Σαπφώ σαν μια «μακρινή εξαδέρφη» του με την οποία μεγάλωσαν παίζοντας «στους ίδιους κήπους, γύρω από τις ίδιες ροδιές, πάνω απ' τις ίδιες στέρνες» και της αφιέρωσε ένα από τα μικρά του έψιλον.

Χρυσό νόμισμα (mini gold) ονομαστικής αξίας €50
θέμα: «ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ -ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ»




Ο μινωικός πολιτισμός δημιουργήθηκε, άκμασε και παράκμασε από το 2900 π.Χ. έως το 1100 π.Χ., σε ένα διάστημα που υπερβαίνει τα 1500 χρόνια. Η μινωική, όπως ονομάστηκε, εποχή χωρίζεται σε τέσσερις κύριες περιόδους που φαίνονται παρακάτω.
Προανακτορική περίοδος (3300 – 2000 π.Χ.)
Παλαιοανακτορική περίοδος (2000 – 1750 π.Χ.)
Νεοανακτορική περίοδος (1750 – 1490 π.Χ.)
Μεταανακτορική περίοδος (1490 - 1100 π.Χ.)
Οι ανασκαφές του Βρετανού αρχαιολόγου Άρθουρ Έβανς έφεραν για πρώτη φορά στο φως το πολιτισμό αυτό, του οποίου ή ύπαρξη ήταν μέχρι τότε γνωστή μόνο από τα Ομηρικά Έπη και τον ελληνικό μύθο για το Μινώταυρο.
Το τέρας αυτό, μισός άνθρωπος – μισός ταύρος, καταβρόχθιζε νέους και νέες οι οποίες στελνόντουσαν σα φόρος υποτέλειας από την ηπειρωτική Ελλάδα στο Μίνωα, το μυθικό βασιλιά της Κρήτης.

Ο Έβανς στις αρχές του προηγούμενου αιώνα έφερε στο φως τα ερείπια του μεγάλου ανακτόρου της Κνωσού, της κυρίαρχης πόλης στη Κρήτη από το 1700 π.Χ. και μετά. Στο ανάκτορο της Κνωσού υπήρχε δίκτυο υδροδότησης και αποχέτευσης το οποίο ήταν ανώτερο από οποιοδήποτε άλλο κατασκευάστηκε στην Ευρώπη μέχρι τη Ρωμαϊκή εποχή. Οι τοίχοι ήταν διακοσμημένοι με περίτεχνες, πολύχρωμες τοιχογραφίες στις οποίες οι Μινωίτες εμφανίζονται να είναι ένας λαός χαρούμενος και ειρηνικός, ο οποίος ζούσε σε αρμονία με τη φύση, είχε εμφανή κλίση στο χορό και αγαπούσε τις μεγάλες δημόσιες γιορτές και τους αθλητικούς διαγωνισμούς.
Η δομή των ανακτόρων της Κνωσού θα φαινόταν χαοτική και σύνθετη στους πρώτους επισκέπτες της και ίσως το γεγονός αυτό αποτέλεσε την απαρχή της γέννησης του μύθου για το περίφημο Λαβύρινθο.

Από όπου κι αν προήλθαν, οι πρώτοι έποικοι στο νησί θα πρέπει να δυσκολεύτηκαν αρκετά στη προσπάθειά τους να τιθασεύσουν και να καλλιεργήσουν τη γη. Το έδαφος είναι βραχώδες, γεμάτο απόκρημνους ορεινούς όγκους τους οποίους διατρέχουν επιβλητικά φαράγγια. Μεγάλα ποτάμια και πεδιάδες – με εξαίρεση αυτή της Μεσσαράς - στη Κρήτη δεν υπάρχουν. Παρ’ όλα αυτά το ήπιο κλίμα, η ηλιοφάνεια και το ικανό ποσοστό βροχοπτώσεων που το χαρακτηρίζουν σίγουρα βοήθησαν τους πρώτους κατοίκους στη προσπάθεια αυτή.
Κι ενώ λοιπόν το μέρος δε προσφέρονταν αρχικά για καλλιέργειες σιτηρών, ήταν μάλλον ιδανικό για να καλλιεργήσει κανείς αμπέλια ή ελιές. Από τότε έως και τα σήμερα το λάδι και το κρασί είναι τα κύρια αγροτικά προϊόντα που καλλιεργούνται και εξάγονται από τη Κρήτη.

Η θάλασσα



Οι Μινωίτες σύντομα κατάλαβαν πως η θάλασσα που τους περιέβαλε, την οποία όλοι οι άλλοι φοβόντουσαν, ήταν στη πραγματικότητα ο καλύτερός τους φίλος. Η θάλασσα αποτέλεσε το αποτελεσματικότερο μέσο αποτροπής εισβολής από οποιαδήποτε οχύρωση.Κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης και της ακμής του πολιτισμού τους οι Μινωίτες ποτέ δεν αναγκάστηκαν να χτίσουν τείχη γύρω από τις πόλεις τους. Πέρα από τείχος προστασίας η θάλασσα αποτέλεσε για τους Μινωίτες λεωφόρο επικοινωνίας με τους άλλους πολιτισμούς. Σιγά σιγά έγιναν δεξιοτέχνες στη κατασκευή πλοίων και ήταν από τους πρώτους πολιτισμούς που βάσισε την ανάπτυξή του στον εμπορικό του στόλο. Οι Μινωίτες γρήγορα δημιούργησαν αποικίες στα κοντινά νησιά του Αιγαίου, τις Κυκλάδες, και ξεκίνησαν να έχουν εμπορικές συναλλαγές με την Αίγυπτο και τη Συρία. Πιστεύεται πως έφτασαν μέχρι τη Σικελία και ακόμα πιο πέρα. Τα κέρδη από το εμπόριο και η εμπειρία που απέκτησαν τους επέτρεψε να κτίσουν μεγάλα λιμάνια, υδραγωγεία και εντυπωσιακά παλάτια.
Ήταν ναυτικοί με μεγάλη αυτοπεποίθηση και τα πλοία τους ήταν τα πιο αξιόπιστα εκείνη την εποχή.
Οι εικόνες στις τοιχογραφίες απεικονίζουν πλοία με ψηλές πλώρες, κοντύτερες πρύμνες, ένα μεγάλο κατάρτι στο κέντρο με τετράγωνο πανί και ένα μεγάλο κουπί στη πρύμνη για πηδάλιο.

Όταν δε φυσούσε άνεμος, περισσότεροι από 25 κωπηλάτες σε κάθε μεριά του πλοίου, του έδιναν την απαραίτητη δύναμη για να κινηθεί. Οι ψηλές πλώρες έσκιζαν τα κύματα και το βαρύ και στιβαρό σκαρί τους τα έκανε ανθεκτικότερα και πιο σταθερά στις καταιγίδες και τις θαλασσοταραχές. Ακόμα και οι υπερόπτες Αιγύπτιοι θαύμαζαν την ικανότητα των Μινωιτών στη θάλασσα. Σε έναν αιγυπτιακό τύμβο, μια τοιχογραφία απεικονίζει μια ομάδα από Μινωίτες, τους οποίους αποκαλούσαν "Κεφτιού", να φέρνουν δώρα στο Φαραώ. Είναι πολύ πιθανό οι Φαραώ της Αιγύπτου να προσλάμβαναν τους "Κεφτιού" (Μινωίτες) σα μεσίτες, χρησιμοποιώντας τα πλοία τους για να μεταφέρουν λιβανέζικο κέδρο στη χώρα τους.
Από όλους τους ξένους μόνο οι Μινωίτες τιμητικά αποκαλούνταν με ξεχωριστό όνομα. Όλοι οι άλλοι μη – Αιγύπτιοι ονομάζονταν Ha-Unebu, «οι άνθρωποι πέρα από τις θάλασσες», ή απλά Βάρβαροι.

Ο χαρακτήρας




Οι Μινωίτες ανέπτυξαν μια αποτελεσματική, γραφειοκρατική κεντρική εξουσία για να παρακολουθούν και να διαχειρίζονται τις εμπορικές τους συναλλαγές. Τα μητρώα της γράφονταν σε πήλινες πινακίδες, αρχικά σε μια μορφή γραφής που έμοιαζε με τα αιγυπτιακά ιερογλυφικά και μετά το 1700 π.Χ. χρησιμοποιώντας μια συλλαβική γραφή, γνωστή ως γραμμική. Ίσως λόγω της απομόνωσης, οι Μινωίτες έτυχαν περιορισμένης προσοχής στους πόλεμους και τη πολιτική από ότι άλλοι λαοί της εποχής. Δε κάλυψαν ποτέ τους τοίχους τους με σκηνές από μάχες ή πολεμικά κατορθώματα και δε χρησιμοποίησαν τη γραφή για να καταγράψουν τους πολεμικούς του άθλους.
Αγαπημένα τους θέματα ήταν ο άνθρωπος στη καθημερινή του ζωή ή σε θρησκευτικές και αθλητικές δραστηριότητες όπως και εικόνες από τη φύση όπως λουλούδια, ψάρια, πουλιά και δελφίνια.

Επίσης κανένας άρχοντάς τους δεν έφτιαξε τεράστια, επιβλητικά αγάλματα ή μεγάλους τύμβους για να ικανοποιήσει τη ματαιοδοξία του ή να επιβάλλει και να τονίσει την εξουσία του. Αντί αυτού κυριαρχούν στη τέχνη τους τα πορτρέτα γοητευτικών ανθρώπων με μακριά μαύρα μαλλιά, λεπτή κορμοστασιά και όμορφες, πολύχρωμες ενδυμασίες. Οι γυναίκες ιδιαίτερα, απεικονίζονται να φοράνε πολύχρωμα, εντυπωσιακά φορέματα που αφήνουν το στήθος τους ακάλυπτο, σημάδι ίσως ομορφιάς, υγείας και γονιμότητας. Οι Έλληνες πολύ αργότερα πίστευαν πως οι Μινωίτες ανακάλυψαν το χορό.
Η μινωική τέχνη είναι αυθόρμητη και πηγαία, γεμάτη ρυθμική κίνηση. Αν κάποιος εμπιστευτεί αυτό που απεικονίζεται στις τοιχογραφίες τους, οι Μινωίτες ήταν μάλλον οι ευτυχέστεροι άνθρωποι της εποχής του Χαλκού.

Η κοινωνία



Οι γυναίκες στη Κρήτη απολάμβαναν περισσότερη ελευθερία από τις γυναίκες σε κάθε άλλο πολιτισμό της εποχής, ακόμα περισσότερο και από αυτές στην Αίγυπτο. Οι τοιχογραφίες στα ανάκτορα τις απεικονίζουν ελεύθερες, ντυμένες με κομψά φορέματα, να φοράνε μακιγιάζ και να απολαμβάνουν δημόσιες γιορτές μαζί με τους άντρες, ή ακόμα να λαμβάνουν μέρος σε αθλητικές δραστηριότητες και διαγωνισμούς.
Σε μια τοιχογραφία χαρακτηριστικά απεικονίζεται μια δημόσια τελετή-γιορτή όπου πλήθος έχει συγκεντρωθεί στο παλάτι της Κνωσού για να παρακολουθήσει αθλητές που πηδούν περίτεχνα και ριψοκίνδυνα πάνω από Ταύρους.

Ο Όμηρος μπορεί να υπερβάλλει όταν ισχυρίζεται στην Ιλιάδα ότι η Κρήτη είχε 90 πόλεις. Παρ’ όλα αυτά κατά τη διάρκεια της μέγιστης ακμής του μινωικού πολιτισμού (1700 – 1200 π.Χ.) ο πληθυσμός στο νησί πιστεύεται πως έφτασε τις 250.000, με 40.000 από αυτούς να ζουν στη Κνωσό.



Η αφρόκρεμα της κρητικής κοινωνίας αποτελούνταν από την αριστοκρατία των ευγενών και τους ιερείς και τις ιέρειες.
Η μεσαία τάξη αποτελούνταν από τους βιοτέχνες, τους έμπορους και τους διοικητικούς υπάλληλους ενώ στην εργατική τάξη της εποχής ανήκαν οι γεωργοί, οι βοσκοί και οι εργάτες. Το τελευταίο κοινωνικό στρώμα αποτελούσαν οι δουλοπάροικοι. Οι τελευταίοι παρά την ταπεινή τους θέση, φαίνεται να βρισκόντουσαν σε καλύτερη μοίρα από τους σκλάβους σε οποιοδήποτε άλλο πολιτισμό της εποχής του Χαλκού. Δεν έζησαν ποτέ σε κάποιου τύπου γκέτο, σε κάποια παραγκούπολη.
Επιπλέον η Κρήτη φαίνεται να μη βίωσε ποτέ τις κοινωνικές αναταραχές και αναστατώσεις που έπληξαν την εποχή εκείνη τις περισσότερες κοινωνίες. Χίλια χρόνια αργότερα ο Αριστοτέλης αναφέρει πως οι δουλοπάροικοι απολάμβαναν στη μινωική Κρήτη όλα τα προνόμια των Μινωιτών πολιτών εκτός από δύο: δε μπορούσαν να φέρουν όπλα και δε μπορούσαν να πάρουν μέρος σε αθλητικές και γυμναστικές δραστηριότητες.
Μινωικός Πολιτισμός
Δε ξέρουμε αν όλοι, ή οι περισσότεροι Μινωίτες θα μπορούσαν να ζήσουν σε μεγάλα σπίτια, σίγουρο όμως είναι πως οι περισσότεροι από αυτούς ζούσαν άνετα. Πολλές φορές διακοσμούσαν τα σπίτια τους με όμορφες γλάστρες και κήπους. Στα σπίτια τους δεν υπήρχαν τζάκια και για το μαγείρεμα χρησιμοποιούσαν φορητές εστίες από πηλό ή μπρούντζο.
Επίσης έτρωγαν καλύτερα από τους σύγχρονούς τους Αιγυπτίους ή Μεσοποτάμιους. Έφτιαχναν το ψωμί τους από ανάμεικτο αλεύρι σιταριού και κριθαριού, το οποίο καλλιεργούσαν και αποθήκευαν στα σπίτια τους. Από τους κήπους τους ή τα περιβόλια τους προμηθεύονταν μαρούλια, φακές, φασόλια, αρακά, δαμάσκηνα, κυδώνια και σύκα. Οι αγελάδες και οι κατσίκες τους, τους έδιναν το απαραίτητο γάλα με το οποίο έφτιαχναν το τυρί τους ενώ η θάλασσα τους προμήθευε με χταπόδια, καλαμάρια, μύδια και πολλών ειδών ψάρια. Έπιναν τις περισσότερες φορές κρασί, παρ’ όλα αυτά και λόγω της σταδιακής αύξησης στη καλλιέργεια των σιτηρών δε τους έλειπε από κάποιο σημείο και μετά η μπύρα.

Η θρησκεία





Στο πολιτισμό τους η θρησκεία και η πολιτική θα πρέπει να ήταν αλληλένδετες. Η αίθουσα του θρόνου του βασιλιά Μίνωα, όμορφη αλλά όχι ιδιαίτερα πολυτελής, με τον αλαβάστρινο θρόνο της, αποτελούσε το μέρος όπου πέρα από τη πολιτική, ιερείς εκτελούσαν συχνά σημαντικές τελετές. Οι αθλητικές εκδηλώσεις είχαν επίσης χαρακτήρα λατρευτικών τελετών.

Το ιερό ζώο της Μινωικής Κρήτης ήταν ο Ταύρος. Αντικείμενα τέχνης που απεικονίζουν το ιερό ζώο βρίσκονται παντού σε όλο το παλάτι… αγγεία σε σχήμα κεφαλιού ταύρου χρησιμοποιούνταν στις τελετές. Το δημοφιλέστερο άθλημα-τελετή ήταν τα ταυροκαθάψια, όπου οι αθλητές άρπαζαν το ζώο από τα κέρατά του και έκαναν περίτεχνες τούμπες πάνω από το σώμα του.
Ίσως ο Μίνωας να φορούσε μάσκα με το κεφάλι ενός Ταύρου, γεγονός από το οποίο οι Έλληνες σχημάτισαν την εικόνα του Μινώταυρου.

Οι λιγοστές πληροφορίες που έχουμε για τη Μινωική θρησκεία έρχονται σε αντίθεση με όσα γνωρίζουμε για τις αντίστοιχες στην Εγγύς Ανατολή. Δεν υπήρχαν μεγάλοι ναοί, ισχυρά ιερατεία ή μεγάλα λατρευτικά αγάλματα θεών. Η κύρια θεότητα ήταν η Μεγάλη Μητέρα Θεά, η οποία ίσως εξηγεί και τη σημαντική θέση της γυναίκας στη κρητική κοινωνία. Πολλά αγαλματίδια την απεικονίζουν ντυμένη μοντέρνα, σα γυναίκα της εποχής, με ένα φανταχτερό φόρεμα, ακάλυπτα στήθη και περίτεχνο και εντυπωσιακό χτένισμα. Συχνά κρατάει στα δυο τις χέρια, δύο φίδια. Ίσως αποτέλεσε το πρότυπο για μεταγενέστερες ελληνικές θεότητες, όπως η Αθηνά, η Δήμητρα και η Αφροδίτη. Μερικές φορές η Μητέρα Θεά εμφανίζεται μαζί με ένα νέο ο οποίος μπορεί να είναι ο γιός της.
Ο νέος αυτός φαίνεται να είναι Θεός ο οποίος ήλεγχε την εναλλαγή των εποχών, το θάνατο και την αναγέννηση της φύσης. Αργότερα οι Έλληνες θα εξισώσουν ίσως το Θεό αυτό με το Δία, το βασιλιά των θεών τους.
Οι τελετές, οι αθλητικές δραστηριότητες και οι θυσίες ταύρων γινόντουσαν για να μπορέσει η Μητέρα Θεά να τους προστατεύσει από μια σειρά καταστροφών, όπως τα ναυάγια, τις ασθένειες, την αποτυχία στις γεωργικές καλλιέργειες και κυρίως τους σεισμούς. Τέτοιοι καταστροφικοί σεισμοί έπλητταν την ανατολική Μεσόγειο ανά τακτά χρονικά διαστήματα – συνήθως ένας τέτοιος μεγάλος σεισμός χτυπούσε κάθε πενήντα χρόνια – και οποτεδήποτε συνέβαιναν έθαβαν κάτω από ερείπια ολόκληρες πόλεις.
Οι Μινωίτες ποτέ δε ξεχνούσαν το βίαιο αυτό φυσικό φαινόμενο και το απέδιδαν σε ένα μεγάλο Ταύρο ο οποίος ζούσε κάτω από τη γη και με το βρυχηθμό του κούναγε τον κόσμο συθέμελα.

Το τέλος



Παρά τις ικεσίες, ο μινωικός πολιτισμός εξαφανίστηκε από ένα τέτοιο χτύπημα. Σε περισσότερες από μια περιπτώσεις, μια σειρά από σεισμικές και μετασεισμικές δονήσεις προκάλεσαν τόση καταστροφή και τόσους θανάτους που ουσιαστικά διατάραξαν και διέκοψαν την ομαλή πορεία της κοινωνίας στο νησί. Μάχες ξέσπασαν μεταξύ της Κνωσού και των άλλων μεγάλων μινωικών πόλεων. Στο τέλος νικήτρια βγήκε η Κνωσός και τα υπόλοιπα ανάκτορα στο νησί καταστράφηκαν. Στην ηπειρωτική χώρα, οι Αχαιοί, οι οποίοι στη πορεία είχαν εκπολιτιστεί και είχαν μάθει τα μυστικά της ναυσιπλοΐας από τους Μινωίτες, βρήκαν την ευκαιρία και κατάλαβαν πολλές από τις αποικίες της Μινωικής Κρήτης περιορίζοντας την οικονομική και πολιτική της δύναμη.
Μινωικός Πολιτισμός
Στη συνέχεια και γύρω στα 1160 π.Χ. ήρθε μια ακόμα μεγαλύτερη φυσική καταστροφή μπροστά στην οποία όλες οι προγενέστερες έμοιαζαν ασήμαντες. Περίπου 70 ναυτικά μίλια βόρεια της Κρήτης, εξερράγη το ηφαίστειο της Θήρας. Η έκρηξη ήταν τόσο μεγάλη που τα δύο τρίτα του νησιού εξαφανίστηκαν, ενώ από τη κατακρήμνιση δημιουργήθηκε ένα τεράστιο τσουνάμι το οποίο έπληξε σφοδρά τα πυκνοκατοικημένα βόρεια παράλια της Κρήτης σκορπίζοντας τη καταστροφή και το θάνατο. Ο μινωικός στόλος καταστράφηκε από το χτύπημα αυτό αφήνοντας ουσιαστικά το νησί ανυπεράσπιστο, στο έλεος οποιασδήποτε άλλης ναυτικής δύναμης.
Οι επιζώντες στο νησί διασκορπίστηκαν σε απομονωμένους οικισμούς. Γύρω στα 1100 π.Χ. στο νησί άρχισαν να αποβιβάζονται οι Έλληνες (Δωριείς) των οποίων το ναυτικό άρχισε να κυριαρχεί στις θάλασσες της Μεσογείου. Το παλάτι της Κνωσού καταλήφθηκε από τους νέους εισβολείς οι οποίοι σταδιακά άρχισαν να εκτοπίζουν τους παλιούς κατοίκους και να παίρνουν την εξουσία στο νησί.
Μια νέα εποχή ξεκινούσε για το νησί αλλά και για ολόκληρη την Ελλάδα και τη λεκάνη της Μεσογείου.

Χρυσό νόμισμα (mini gold plus) ονομαστικής αξίας €100
θέμα: «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ -ΟΙ ΘΕΟΙ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ -ΑΘΗΝΑ»




Η Αθηνά ήταν η θεά που συμβόλιζε τη σοφία. Οι Έλληνες, ο πρώτος λαός που κατέκτησε τη λογική σκέψη και διατύπωσε καθολικούς νόμους για τη λειτουργία του σύμπαντος, έπλασαν μια θεά που προσωποποιούσε την εξυπνάδα και τη φρόνηση. Άλλωστε, ακόμη και ο τρόπος γέννησης της θεάς ήταν τέτοιος που μαρτυρούσε τις ιδιότητές της. Η γαλανομάτα κόρη ξεπήδησε από το κεφάλι του παντοδύναμου και πάνσοφου Δία.

Τον καιρό που ο πατέρας των θεών και των ανθρώπων ανατρεφόταν στην Κρήτη, χωρίς να το γνωρίζει ο Κρόνος, από τις Νύμφες του βουνού και τις Ωκεανίδες, ερωτεύτηκε τη Μήτιδα. Αυτή ήταν η πιο συνετή από όλες τις αδερφές της. Με τις συμβουλές της βοήθησε αποφασιστικά τον Δία να πάρει την τελική νίκη. Αυτή του έδωσε το μαγικό βοτάνι με το οποίο ο φοβερός παιδοφάγος αναγκάστηκε να βγάλει από το στομάχι του τους θεούς που είχε καταπιεί. Η Μήτιδα ήταν η πρώτη σύζυγος του Δία ή σύμφωνα με άλλους η πρώτη ερωμένη του. Σε κάποιο γλέντι που έγινε στον Όλυμπο για να επισημοποιήσουν τη σχέση τους, ο Ουρανός και η Γη αποκάλυψαν στον εγγονό τους πως θα του χάριζε πρώτα μια κόρη και ύστερα ένα γιο, που θα γινόταν τόσο δυνατός, ώστε θα ονομαζόταν πρώτος των θεών.

Ο χρησμός αυτός των προγόνων του τον έβαλε σε σκέψεις. Έτσι, όταν είδε τη γυναίκα του έγκυο, δεν μπορούσε να ηρεμήσει. Γι' αυτό ζήτησε ένα βοτάνι από τη γιαγιά του που όποιος το έτρωγε γινόταν μικρός σαν το δάχτυλο. Η Γαία του έκανε τη χάρη και αυτός έτρεξε στη Μήτιδα και της το έδωσε να το καταπιεί, λέγοντας πως θα έκανε γερά παιδιά. Έτσι κι έγινε· μα σε λίγο η Μήτιδα άρχισε να μικραίνει. Τότε ο Δίας άνοιξε το τεράστιο στόμα του και την κατάπιε. Κατέφυγε δηλαδή στο κόλπο του πατέρα του, αλλά ο ίδιος εξαφάνισε και τη σύζυγό του μαζί με το παιδί που είχε στην κοιλιά της. Ο Δίας από τη στιγμή που κατάπιε τη Μήτιδα κατέκτησε ολόκληρη τη σοφία του κόσμου. Ήξερε κάθε στιγμή ποιο είναι το καλό και ποιο το κακό.

Ύστερα από λίγες μέρες άρχισε να τον ενοχλεί κάτι στο κεφάλι του. Ένιωθε σαν ένα μικρό σπαθί να αγγίζει απαλά το μυαλό του. Καθώς όμως ο καιρός περνούσε οι ενοχλήσεις έγιναν πιο έντονες και ο πόνος στο κεφάλι πολύ δυνατός. Ο Δίας βογκούσε από τους πόνους· όλες οι θεές προσπαθούσαν να τον καταπραΰνουν με μαγικά βότανα, αλλά τίποτε. Ούρλιαζε και χτυπιόταν καταγής, έτσι που ολόκληρος ο Όλυμπος αντιλαλούσε και σειόταν από τις σπαρακτικές του φωνές. Μια νύχτα που δεν άντεχε άλλο, κάλεσε τον Ήφαιστο να έρθει στο παλάτι του με το τεράστιο σφυρί του. Ο γιος του έφτασε μουντζουρωμένος και ιδρωμένος.

Μόλις τον είδε ο Δίας του είπε:
- Γρήγορα Ήφαιστε, δώσε μια με το σφυρί σου στο κεφάλι μου για να με γλιτώσεις μια και καλή απ' αυτό το μαρτύριο.
Ο θεϊκός σιδηρουργός κοντοστάθηκε, γούρλωσε τα μάτια του και αρνήθηκε να κάνει κάτι τέτοιο. Όμως ο Δίας δεν αστειευόταν.
Οργισμένος απείλησε τον Ήφαιστο πως θα τον πετούσε για δεύτερη φορά από τον Όλυμπο.

Τρομαγμένος ο νεαρός θεός είπε:
- Συγχώρα με πατέρα, συγχώρα με μάνα Ήρα κι εσείς όλοι οι Ολύμπιοι. Μα βλέπετε κι εσείς πως δεν μπορώ να κάνω διαφορετικά.
Μετά σήκωσε το τεράστιο σφυρί και το κατέβασε μ' όλη του τη δύναμη στο κεφάλι του πατέρα του. Τότε μπροστά στα κατάπληκτα μάτια των Ολυμπίων ξεπετάχτηκε από το κεφάλι του Δία μια πανώρια, γαλανομάτα κόρη, πάνοπλη. Κρατούσε ασπίδα, φορούσε περικεφαλαία και κουνούσε απειλητικά το δόρυ της. Ήταν η Αθηνά, πολεμική θεά μα και προστάτιδα της σοφίας· κληρονόμησε την παντοδυναμία του πατέρα της και τη σύνεση της Μήτιδας.

Την ώρα της γέννησής της έβγαλε μια πολεμική κραυγή που έκανε τον Όλυμπο να σειστεί ολόκληρος και έφτασε ως τα πέρατα του κόσμου. Η γη τραντάχτηκε και η θάλασσα αναταράχτηκε· πελώρια κύματα σηκώθηκαν απειλητικά και τη σκέπασαν. Ο Ήλιος σταμάτησε το ολόχρυσο άρμα του και παρακολουθούσε τη θεά μέχρι να βγάλει την πανοπλία της από το αδύναμο ακόμη κορμί της. Σε λίγο σταμάτησε η κοσμοχαλασιά που προκάλεσε η γέννηση της νέας θεάς. Η φύση ολόκληρη γαλήνεψε. Ο Δίας, που απαλλάχτηκε από το φοβερό πονοκέφαλό του, ανακουφισμένος αντίκρισε τη νέα του κόρη και της χαμογέλασε. Αυτή σε λίγη ώρα μεγάλωσε και απέκτησε σ' όλη του την έκταση το θεϊκό της μεγαλείο. Οι θεοί έστησαν γλέντι για να καλωσορίσουν τη νέα τους σύντροφο. Το χορό έσυρε πρώτη η Αθηνά.

Σύμφωνα μ' έναν άλλο μύθο που έλεγαν στην Κρήτη, η θεά γεννήθηκε στο νησί από ένα σύννεφο που χτύπησε ο Δίας με τον κεραυνό του. Άλλοτε πάλι έλεγαν πως ήταν κόρη του γίγαντα Πάλλαντα ή κόρη του Ποσειδώνα και της Τριτωνίδας. Πολλές φορές την ονόμαζαν Παλλάδα. Για το όνομα αυτό υπήρχε ο ακόλουθος μύθος.

Τα πρώτα χρόνια της ζωής της μεγάλωσε με μια κοπέλα που ονομαζόταν Παλλάδα. Είχαν γίνει πολύ αγαπημένες φίλες. Μάθαιναν μαζί την πολεμική τέχνη και έπαιζαν αρκετά βίαια παιχνίδια. Μια μέρα που μάλωσαν, η Παλλάδα ήταν έτοιμη να χτυπήσει την Αθηνά. Όμως ο Δίας που τα έβλεπε όλα, φοβήθηκε για τη μικρή του κόρη και την προστάτεψε με την αιγίδα του. Η κοπέλα τρόμαξε όταν είδε να προσγειώνεται μπροστά της η τρομερή ασπίδα. Η μικρή θεά εκμεταλλεύτηκε την ταραχή της και τη χτύπησε θανάσιμα. Όταν κατάλαβε πως η φιλενάδα της είχε πεθάνει, τότε ξέσπασε σε απαρηγόρητο κλάμα. Για να τιμήσει τη νεαρή της φίλη, δημιούργησε ένα άγαλμα που της έμοιαζε και το τοποθέτησε δίπλα στον πατέρα της. Το άγαλμα ήταν ξύλινο και ονομάστηκε Παλλάδιο. Κάποτε όμως ο Δίας το πέταξε από τον Όλυμπο και αυτό έπεσε στην Τροία τον καιρό που χτιζόταν η πόλη. Το άγαλμα αυτό προστάτευε από τότε την περιοχή. Επειδή είχε πέσει στο ναό της Αθηνάς, ονόμασαν τη θεά Αθηνά-Παλλάδα.
Πολλές πόλεις στην αρχαιότητα υποστήριζαν πως είχαν Παλλάδια και πως απολάμβαναν την προστασία της.

Η Αθηνά είναι το πιο αγαπημένο παιδί του Δία και πέρασε ολόκληρη τη ζωή της αφοσιωμένη στον πατέρα της που τον υπεραγαπούσε. Πολύτιμη ήταν η βοήθειά της στη Γιγαντομαχία όπου σκότωσε και έγδαρε τον Πάλλαντα και καταπλάκωσε τον Εγκέλαδο με τη Σικελία. Μόνο αυτή έμεινε πλάι στον Δία, όταν ο φοβερός Τυφώνας όρμησε στον Όλυμπο. Μονάχα μια φορά συμμετείχε στη συνωμοσία της Ήρας, του Ποσειδώνα και του Απόλλωνα εναντίον του πατέρα της. Μα και τότε ήταν η μόνη που δε γνώρισε την οργή του Δία και έτσι η σχέση αγάπης και στοργής συνεχίστηκε χωρίς άλλα προβλήματα.

Η Αθηνά αγαπούσε τις πολεμικές και τις καλές τέχνες και ασχολούνταν διαρκώς μ' αυτές. Δεν είχε καθόλου ερωτικές περιπέτειες και συμβόλιζε την αιώνια παρθενία. Γι' αυτό άλλωστε οι Αθηναίοι ονόμασαν το ναό της θεάς πάνω στην Ακρόπολη, Παρθενώνα. Μόνο μια φορά λένε προσπάθησε να την ενοχλήσει ερωτικά ο Ήφαιστος, μα η θεά αντιστάθηκε παλικαρίσια. Από το σπέρμα του θεού που έπεσε στη γη γεννήθηκε ο Εριχθόνιος, ένας ονομαστός ήρωας της Αθήνας, που η θεά του συμπεριφερόταν σαν να ήταν γιος της. Άλλοι ισχυρίζονται πως ο Εριχθόνιος ήταν γιος της Γαίας που τον εμπιστεύτηκε στην Αθηνά να τον αναθρέψει. Λένε μάλιστα πως ο ήρωας καθιέρωσε τα Παναθήναια, τη σημαντικότερη γιορτή προς τιμή της Αθηνάς. Επίσης πίστευαν πως η θεά του δίδαξε να οδηγεί το τέθριππο, το άρμα δηλαδή που έσερναν τέσσερα άλογα. Πιο αγαπημένη της πόλη ήταν η Αθήνα, που πήρε και το όνομά της. Έλεγαν πως πρώτος έφτασε στην Αττική ο Ποσειδώνας. Αυτός χτύπησε με την τρίαινά του ένα βράχο της Ακρόπολης και αμέσως ανάβλυσε μια πηγή με αλμυρό νερό. Κατόπιν η Αθηνά, που διεκδικούσε κι αυτή την κυριαρχία και την προστασία του τόπου, φύτεψε μια ελιά. Τότε οι υπόλοιποι Ολύμπιοι μπήκαν κριτές στη διαμάχη των θεών και αποφάσισαν υπέρ της Αθηνάς.

Σύμφωνα μ' έναν άλλο μύθο κάποτε φύτρωσε στην Ακρόπολη μια ελιά και παραπέρα ανάβλυσε μια πηγή. Ο Κέκροπας που ήταν άρχοντας της περιοχής ζήτησε τη συμβουλή του μαντείου και πληροφορήθηκε πως το δέντρο αντιπροσώπευε την Αθηνά και η πηγή τον Ποσειδώνα. Τότε κάλεσε λαϊκή συνέλευση των ανδρών και των γυναικών. Όλοι οι άνδρες ψήφισαν υπέρ του Ποσειδώνα και όλες οι γυναίκες υπέρ της Αθηνάς. Όμως αυτές ήταν περισσότερες και έτσι η πόλη δόθηκε στη θεά. Ο Ποσειδώνας οργισμένος πλημμύρισε την περιοχή. Οι άνδρες, τότε, για να τιμωρήσουν τις γυναίκες, τις απαγόρευσαν να συμμετέχουν στις συνελεύσεις και να ψηφίζουν.

Αλλά η πιο κοινή εκδοχή του μύθου είναι η ακόλουθη. Οι θεοί είπαν στους αντίδικους ότι θα κέρδιζε την πόλη εκείνος που θα έκανε το πιο χρήσιμο δώρο στους κατοίκους. Τότε ο Ποσειδώνας χτύπησε την τρίαινά του στη γη και ξεπετάχτηκε ένα κατάλευκο άλογο.
Οι αθάνατοι θαύμασαν το δώρο αυτό, γιατί ήξεραν πόσο χρήσιμο ήταν στη γεωργία και στα άλλα επαγγέλματα. Αμέσως όμως η σοφή Αθηνά χτύπησε με το δόρυ της την αττική γη και φύτρωσε μια φουντωτή και αειθαλής ελιά. Τότε οι Ολύμπιοι αποφάσισαν πως ο καρπός του ευλογημένου δέντρου ήταν πιο χρήσιμος για τους ανθρώπους της περιοχής και έτσι έδωσαν τη νίκη στην Αθηνά.

Η Αθηνά, ως παρθενική θεά, δεν τα πήγαινε καλά με την Αφροδίτη, την προστάτιδα του έρωτα. Πολύ συχνά μάλωναν και λογοφέρνανε, ακόμη και μπροστά στον πατέρα τους, τον Δία. Αυτός πάντα προσπαθούσε να τις συμφιλιώσει. Φαίνεται όμως πως δεν τα κατάφερνε· όταν οι δυο θεές βρέθηκαν αντίπαλες στον Τρωικό πόλεμο, η Αθηνά δε δίστασε, μέσω του Διομήδη βέβαια, να χτυπήσει την Αφροδίτη και να την πληγώσει.

Η πολεμική θεά στάθηκε στο πλευρό πολλών γνωστών ηρώων της αρχαιότητας. Ένας από τους προστατευόμενούς της ήταν ο Ηρακλής. Από την πρώτη στιγμή που τον αντίκρισε η Αθηνά, τότε που ο θνητός ακόμα ήρωας έτρεξε στο πλευρό του Δία για να αντιμετωπίσει τους Γίγαντες, τον συμπάθησε. Με τις πολύτιμες συμβουλές της κατόρθωσε να εξοντώσει τον Αλκυονέα. Όμως και αργότερα, όταν ο Ευρυσθέας υπέβαλε τον Ηρακλή στη δοκιμασία των δώδεκα άθλων, τον βοήθησε. Του χάρισε τα κύμβαλα που ήταν έργο του θεϊκού τεχνίτη Ήφαιστου. Χτυπώντάς τα ο ήρωας τρόμαξε τις Στυμφαλίδες όρνιθες που πέταξαν από τις κρυμμένες φωλιές τους και έτσι τις σκότωσε με τα βέλη του. Για να την ευχαριστήσει της αφιέρωσε τα χρυσά μήλα που έκοψε από τον κήπο των Εσπερίδων.Με τη βοήθεια της θεάς ο Περσέας κατάφερε να εξοντώσει τη Γοργόνα. Αυτή ήταν ένα τέρας που αντί για μαλλιά είχε φίδια και τα τρομερά της μάτια προκαλούσαν φριχτό πανικό σ' όποιον τα αντίκριζε ή τον απολίθωναν. Ο ήρωας, όταν πήγε ν' αντιμετωπίσει το φριχτό τέρας, είχε μαζί του τη γυαλιστερή ασπίδα που του έδωσε η Αθηνά. Έτσι, ενώ είχε αλλού στραμμένο το βλέμμα του, παρακολουθούσε τη Γοργόνα που καθρεφτιζόταν πάνω στην ασπίδα και την αποκεφάλισε. Πρόσφερε το φοβερό κεφάλι της, που ακόμη και κομμένο διατηρούσε τις ιδιότητές του, στην Αθηνά. Η θεά τοποθέτησε το λεγόμενο "γοργώνειο" πάνω στην αιγίδα που της είχε κάνει δώρο ο πατέρας της. Μάζεψε το αίμα που πετάχτηκε από τις φλέβες του τέρατος και το έδωσε στον Ασκληπιό, ο οποίος το χρησιμοποίησε σαν γιατρικό. Άλλοι πάλι λένε πως έδωσε δυο σταγόνες αίματος στον Εριχθόνιο. Η μια προκαλούσε το θάνατο και η άλλη είχε θεραπευτικές ιδιότητες.

Ακόμη λένε πως όταν ο Περσέας αποκεφάλισε τη Γοργόνα, οι αδερφές της, η Σθενώ και η Ευρυάλη, που ήταν αθάνατες, τη θρήνησαν γοερά. Όμως αυτός ο θρήνος προερχόταν από τα φίδια που είχαν στα μαλλιά τους και όχι από τις ίδιες. Η Αθηνά προσπάθησε να βρει έναν τρόπο για να τον μιμηθεί.
Πήρε λοιπόν το κόκαλο ενός μεγάλου ελαφιού που της είχαν θυσιάσει, άνοιξε κάποιες τρύπες και φυσούσε κατά διαστήματα μέσα στο καινούριο μουσικό όργανο που το ονόμασε φλογέρα. Ενθουσιασμένη έτρεξε στον Όλυμπο και έδειξε την εφεύρεσή της στους θεούς.

Η Ήρα και η Αφροδίτη όμως ξέσπασαν σε ειρωνικά γέλια. Η Αθηνά δεν μπορούσε να εξηγήσει τη συμπεριφορά τους και θύμωσε πάρα πολύ. Τότε της εξήγησαν πως καθώς έπαιζε τη φλογέρα φούσκωναν τα κόκκινα μάγουλά της, παραμορφωνόταν το πρόσωπό της και ήταν πολύ αστεία. Η θεά έτρεξε πεισμωμένη σ' ένα ρυάκι και καθρεφτίστηκε στα νερά του παίζοντας φλογέρα. Κατάλαβε πως οι θεές είχαν δίκιο που την ειρωνεύονταν και οργισμένη πέταξε το μουσικό όργανο.

Γιος της Γοργόνας και του Ποσειδώνα ήταν το φτερωτό άλογο Πήγασος. Ένας ήρωας, ο Βελλεροφόντης, ζήτησε κάποτε τη βοήθεια της Αθηνάς για να συλλάβει και να δαμάσει το άλογο. Μια νύχτα που ο ήρωας κοιμήθηκε στο ναό της, αυτή εμφανίστηκε στον ύπνο του και του χάρισε ένα χαλινάρι με το οποίο το δάμασε.Η Αθηνά ήταν πολύ ντροπαλή με τους άντρες. Έτσι, κάποια μέρα που ο Τειρεσίας την είδε γυμνή να λούζεται στα νερά μιας λίμνης μαζί με τη Νύμφη Χαρικλώ, τον εκδικήθηκε χωρίς οίκτο. Μ' ένα απλό άγγιγμα των ματιών του τον έκανε τυφλό για όλη του τη ζωή. Η φιλενάδα της όμως την παρακαλούσε να τον ευσπλαχνιστεί. Επειδή δεν μπορούσε να πάρει πίσω μια θεϊκή απόφαση, ευνόησε διαφορετικά τον Τειρεσία. Καθάρισε τόσο καλά τα αυτιά του, ώστε μπορούσε να καταλάβει το κελάηδημα των πουλιών και του έδωσε ένα ραβδί που τον βοηθούσε να περπατάει όπως οι άνθρωποι που έβλεπαν. Από τότε ο Τειρεσίας έγινε ο πιο ξακουστός μάντης της αρχαιότητας.

Η πολεμική θεά είχε ενεργό δράση στον Τρωικό πόλεμο, όπου και προστάτευε την παράταξη των Ελλήνων κι αυτό γιατί ήταν εξοργισμένη από την κρίση του Πάρη για την ομορφότερη θεά. Αγαπημένοι της πολεμιστές ήταν ο Διομήδης, ο Αχιλλέας και ο Οδυσσέας. Στάθηκε στο πλάι τους σ' όλες τις δύσκολες στιγμές. Όταν μάλιστα υπήρχε μεγάλος κίνδυνος, κατέφευγε σε θαύματα για να τους σώσει. Έκανε θεϊκή φωτιά να βγαίνει από την περικεφαλαία του Διομήδη και σκέπασε με πύρινο σύννεφο το κεφάλι του Αχιλλέα. Μάλιστα, στις πιο δύσκολες στιγμές μεταμορφωνόταν η ίδια σε Τρώα πολεμιστή και πήγαινε στις συγκεντρώσεις των αντίπαλων στρατηγών, δίνοντάς τους λανθασμένες συμβουλές. Αλλά και όταν υπήρχαν διχόνοιες και διαφωνίες στο στρατόπεδο των Ελλήνων, πάντοτε κατάφερνε να προλάβει τα χειρότερα· αυτή δεν άφησε τον Αχιλλέα να σκοτώσει τον Αγαμέμνονα αν και τον είχε προσβάλει βαρύτατα.

Βοήθησε τον πολυμήχανο Οδυσσέα τόσο κατά τη διάρκεια του πολέμου όσο και κατά το δεκάχρονο ταξίδι της επιστροφής του. Στην Οδύσσεια, η Αθηνά παρεμβαίνει με μεταμορφώσεις. Παίρνει τη μορφή του Μέντορα και δίνει πολύτιμες συμβουλές και οδηγίες στον Τηλέμαχο.
Στέλνει επίσης όνειρα. Εμφανίζεται στον ύπνο της Ναυσικάς και τη συμβουλεύει να πάει να πλύνει τα ρούχα της στο ποτάμι, τη μέρα που ο Οδυσσέας πλησιάζει στο νησί των Φαιάκων.

Προικίζει τον προστατευόμενό της με υπερφυσική ομορφιά για να γοητεύσει τη βασιλοπούλα και να τον φιλοξενήσει στο ανάκτορο του πατέρα της.
Σ' άλλες περιπτώσεις ξεσηκώνει τον Δία να βοηθήσει τον Οδυσσέα. Με δική της παρέμβαση η Καλυψώ παίρνει εντολή ν' αφήσει ελεύθερο τον ήρωα και να του δώσει μέσο για να ξαναβγεί στο πέλαγος.

Ο Ορέστης, ο γιος του Αγαμέμνονα, για να εκδικηθεί το φόνο του πατέρα του σκότωσε τη μητέρα του Κλυταιμνήστρα και τον εραστή της Αίγισθο. Όμως οι Ερινύες, σκοτεινές θεότητες που τιμωρούσαν τους φονιάδες, καταδίωξαν τον Ορέστη, ο οποίος έφτασε στην Αθήνα και ζήτησε καταφύγιο στο ναό της θεάς. Τότε έγινε δικαστήριο στον Άρειο Πάγο για να κριθεί ο νεαρός μητροκτόνος· πρόεδρος ήταν η ίδια η θεά. Η ψηφοφορία έληξε με ισοπαλία, αλλά τελικά ο Ορέστης αθωώθηκε, γιατί η ψήφος της Αθηνάς, που ήταν αθωωτική, θεωρήθηκε διπλή. Από τότε θεσπίστηκε ο νόμος ότι η ισοψηφία στο δικαστήριο μετρούσε υπέρ του κατηγορουμένου.

Προστάτευε όλους γενικά τους τεχνίτες και τους βιοτέχνες. Η ίδια ήταν καταπληκτική υφάντρα. Κάποτε η Αράχνη, μια κοπέλα από τη Λυδία, που είχε αποκτήσει μεγάλη φήμη στην τέχνη της υφαντικής, κάλεσε τη θεά σε διαγωνισμό. Αρχικά η θεά εμφανίστηκε στην κοπέλα μεταμορφωμένη σε γριά και τη συμβούλεψε να δείξει μετριοφροσύνη. Όμως η Αράχνη συνέχιζε να καυχιέται και η Αθηνά εκνευρισμένη πήρε την κανονική της μορφή και ο διαγωνισμός άρχισε. Η Παλλάδα παράστησε πάνω στο υφαντό της την καθημερινή ζωή των θεών και στις άκρες σκηνές που φανέρωναν την πανωλεθρία των θνητών, όταν δεν υπάκουαν τους αθάνατους. Η νεαρή Λυδή απεικόνισε στο ύφασμά της την ερωτική ζωή των θεών και ιδιαίτερα τις εξωσυζυγικές τους σχέσεις. Η Αθηνά δε βρήκε κανένα ψεγάδι στο έργο της Αράχνης όση ώρα κι αν το εξέταζε. Από το θυμό και τη ζήλια της τη μεταμόρφωσε στο ομώνυμο ζωύφιο που αδιάκοπα κλώθει και υφαίνει με την άκρη της κλωστής της.

Κάποτε η θεά είχε μια διένεξη με τον Απόλλωνα σχετικά με τη μαντική τέχνη. Είχε διδαχτεί από τις φτερωτές Νύμφες του Παρνασσού, τις Θρίες, να προλέγει το μέλλον από τις πέτρες που παράσερναν οι χείμαρροι. Όμως ο Φοίβος παραπονέθηκε στον Δία και αυτός αποφάσισε υπέρ του γιου του. Τότε η Αθηνά πέταξε χολωμένη τις πέτρες στην πεδιάδα και από τότε η περιοχή ονομάστηκε Θριάσιο πεδίο.

Η Αθηνά - Παλλάδα συμβόλιζε μερικά από τα πιο σημαντικά ιδεώδη του αρχαιοελληνικού πνεύματος. Συνδύαζε τη δύναμη και τη γενναιότητα με τη σύνεση και την εξυπνάδα. Αγαπημένα της σύμβολα ήταν η αιγίδα, το δόρυ, η κουκουβάγια και η ελιά.

Χρυσό νόμισμα (gold) ονομαστικής αξίας €200
θέμα: «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ -ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ - ΔΙΟΓΕΝΗΣ»

Δεν ξερω ποιος το παρατήρησε
Αργυρό νόμισμα (silver) ονομαστικής αξίας €10
θέμα: «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ -ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ - ΔΙΟΓΕΝΗΣ»



Ο Διογένης ο Κυνικός είναι ένας απ’ τους μεγαλύτερους φιλοσόφους της αρχαίας Ελλάδας, αλλά ελάχιστα στοιχεία για τη ζωή του είναι γνωστά. Ο Διογένης γεννήθηκε το 412 π.Χ. στην ιωνική πόλη Σινώπη. Ο πατέρας του, Ικεσίας, ήταν κατασκευαστής νομισμάτων και ο Διογένης έμαθε την τέχνη δίπλα του. Κάποια στιγμή, τον συνέλαβαν για την παραχάραξη νομισμάτων και τον εξόρισαν. Τότε, ο Διογένης έφυγε για την Αθήνα, το πολιτισμικό κέντρο της περιόδου. Τον συνόδευε ο δούλος του, Μάνης, που τον εγκατέλειψε λίγο καιρό μετά την άφιξή τους στην πόλη. Ο Διογένης δεν σκοτίστηκε καθόλου με τη φυγή του συντρόφου του. Λέγεται πως σχολίασε ότι, αν μπορεί να ζήσει ο Μάνης χωρίς τον Διογένη, γιατί όχι κι ο Διογένης χωρίς τον Μάνη; Ένα τέτοιο σχόλιο θα άρμοζε απόλυτα στον φιλόσοφο, που κήρυττε ότι η μεγαλύτερη αξία του ανθρώπου είναι η αυτάρκεια και κορόιδευε τους «κυρίους», που δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτα χωρίς τους δούλους τους.

Ο Διογένης στην Αθήνα

Στην Αθήνα προσέγγισε τον Αντισθένη, τον μαθητή του Σωκράτη, που φημιζόταν για τον ασκητικό βίο του και τις ανορθόδοξες, κυνικές απόψεις του. Ο Αντισθένης έδιωχνε συνέχεια τον Διογένη από κοντά του, μέχρι που κάποια στιγμή τον χτύπησε και με ένα ραβδί. Τότε ο Διογένης του απάντησε: «Χτύπα, γιατί δε θα βρεις ξύλο τόσο σκληρό, ώστε να με κρατήσει μακριά σου, όσο πιστεύω ότι έχεις κάτι να πεις». Ο Διογένης δε σταμάτησε ούτε στιγμή να υποστηρίζει, ότι ο Αντισθένης ήταν ο πραγματικός διάδοχος του Σωκράτη κι όχι ο Πλάτωνας, τον οποίο κορόιδευε συχνά. Όταν ο Πλάτωνας όρισε τον άνθρωπο ως ένα «ζώον με δύο πόδια και χωρίς φτερά», ο Διογένης μάδησε ένα κόκορα και του τον παρουσίασε, λέγοντας: «Ορίστε! Σου έφερα έναν άνθρωπο». Τότε, προστέθηκε στον ορισμό του ανθρώπου άλλη μία ιδιότητα: «με πλατιά νύχια». Λέγεται πως ο Διογένης είχε απαρνηθεί κάθε πολυτέλεια και ζούσε μέσα σε ένα πιθάρι, με κουρελιασμένα ρούχα. Με αυτό τον τρόπο ήθελε να δείξει, ότι οι χαρές της ζωής είναι αυτές που προσφέρει η φύση κι ότι όλες οι άλλες ανάγκες του ανθρώπου είναι τεχνητές.

Διακήρυσσε ότι «η στάση απέναντι στην εξουσία πρέπει να είναι ίδια με τη στάση απέναντι στη φωτιά: να μη στέκεσαι ούτε πολύ κοντά, για να μην καείς, ούτε πολύ μακριά για να μην ξεπαγιάσεις».

Κυκλοφορούσε στην πόλη κουβαλώντας ένα φανάρι, ακόμα και τη μέρα. Έλεγε ότι έψαχνε να βρει ένα τίμιο άνθρωπο, άλλα έβρισκε μόνο κατεργάρηδες και αχρείους. Συμμετείχε σε σεξουαλικές πράξεις σε δημόσιους χώρους, «έκανε την ανάγκη» του μπροστά στον κόσμο και φρόντιζε να ισοπεδώνει τους «καθωσπρεπισμούς» του κόσμου, όποτε του δινόταν η ευκαιρία. Όταν τον ρώτησαν τι θέλει να κάνουν το σώμα του αφού πεθάνει, απάντησε ότι ήθελε να τον αφήσουν να τον φάνε τα άγρια θηρία. Έκπληκτοι, οι παρευρισκόμενοι αναρωτήθηκαν αν τον ένοιαζε που θα είχε ένα τόσο άδοξο τέλος. «Καθόλου», τους απάντησε, «Αρκεί να έχω ένα ξύλο για να διώχνω τα θηρία». «Πώς θα τα διώχνεις, αφού θα είσαι νεκρός;» ρώτησαν εκείνοι. «Αν είμαι νεκρός, γιατί να με νοιάζει τι θα συμβεί στο σώμα μου;» ήταν η αποστομωτική απάντηση του φιλοσόφου. Εξίσου ανατρεπτική ήταν και η απάντηση του στην ερώτηση για την καταγωγή του. «Είμαι πολίτης του κόσμου», είχε πει. Την εποχή που το πιο σημαντικό γνώρισμα του ανθρώπου ήταν η πατρίδα και οι πρόγονοί του, ο Διογένης έλεγε περήφανα ότι δεν ανήκε πουθενά, ότι ήταν ένας «κοσμοπολίτης».

Ο Διογένης στην Κόρινθο

Ο φιλόσοφος ταξίδευε στην Αίγινα, όταν στο πλοίο επιτέθηκαν πειρατές. Τον πήραν αιχμάλωτο και τον πήγαν σε σκλαβοπάζαρο στην Κόρινθο. Ο δουλέμπορος τον ρώτησε τι δουλειά ξέρει να κάνει, για να ενημερώσει τους αγοραστές. Ο Διογένης απάντησε: «ανθρώπων άρχειν». Ήταν ένα λογοπαίγνιο, που θα μπορούσε να σημαίνει είτε «διοικώ τους ανθρώπους» είτε «διδάσκω στους ανθρώπους αρχές». Η ευφυΐα του δούλου εντυπωσίασε τόσο ένα απ’ τους πελάτες, τον Ξενιάδη, που τον αγόρασε αμέσως και τον έκανε δάσκαλο των παιδιών του. Όσο ο Διογένης ήταν στην Κόρινθο, θέλησε να τον γνωρίσει ο Μέγας Αλέξανδρος. Όταν συναντήθηκαν, ο βασιλιάς της Μακεδονίας τον ρώτησε ποια χάρη ήθελε να του κάνει. Ο φιλόσοφος απάντησε: «Αποσκότισόν με». Ως συνήθως, η απάντηση του Διογένη είχε διττή ερμηνεία. Μπορεί να ζητούσε απ’ τον Αλέξανδρο να τον βγάλει απ’ το σκοτάδι της άγνοιας, αλλά μπορεί να του ζητούσε να κάνει στην άκρη, γιατί του έκρυβε τον ήλιο. Τότε, ο βασιλιάς που αναμφισβήτητα είχε μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του έκανε ένα ιδιαίτερα κολακευτικό σχόλιο για τον κυνικό φιλόσοφο λέγοντας, ότι αν δεν ήταν ο Αλέξανδρος, θα ήθελε να ήταν ο Διογένης. Σύμφωνα με τον Διογένη τον Λαέρτιο, ο Μέγας Αλέξανδρος και ο φιλόσοφος πέθαναν την ίδια μέρα το 323 π.Χ. Ο Αλέξανδρος ήταν 33 ετών, ενώ ο Διογένης 90.

Διογένης ο Σκύλος

Το όνομα των «κυνικών» φιλοσόφων προέρχεται από τη λέξη «κύων», δηλαδή σκύλος. Ο Διογένης θαύμαζε τους σκύλους για την απλότητα τους. Οι σκύλοι δεν είχαν ανάγκη πολυτέλειας, αλλά αρκούνταν με τα λίγα και μπορούσαν να ξεχωρίσουν τους αληθινούς απ’ τους ψεύτικους φίλους. Συνήθιζαν, μάλιστα, να λένε ότι «διαφέρουμε από τους άλλους σκύλους, διότι εμείς δεν δαγκώνουμε τους εχθρούς αλλά τους φίλους, για να τους διορθώσουμε». Ο Διογένης ο Λαέρτιος, ο ιστορικός του 3ου αιώνα  μ.Χ., που έγραψε το «Βίοι Φιλοσόφων», αναφέρει πολλά ανέκδοτα απ’ τη ζωή του Διογένη και παραθέτει λίστα με τα έργα του. Τίποτα, όμως, δεν έχει σωθεί. Οι ιστορίες για τη ζωή του κυνικού φιλοσόφου μπορεί να μην είναι ακριβείς, αλλά σίγουρα περιγράφουν ένα ξεχωριστό και ιδιοφυές μυαλό. Εκπληκτικός ήταν και ο τρόπος που αντιμετώπισε τη Λαΐδα, την  διάσημη πόρνη της Κορίνθου, που προσπάθησε να τον ειρωνευτεί, αλλά τελικά πλάγιασε μαζί του χωρίς να πληρωθεί....